Συμβάλλοντας στο σχετικά νέο γνωστικό αντικείμενο της περιβαλλοντικής ιστορίας και στον ευρύτερο κύκλο του οικολογικού προβληματισμού, το βιβλίο του Ιωσήφ Α. Μποτετζάγια που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αλεξάνδρεια με τον τίτλο «Η ανθρώπινη ιστορία των σκύλων» παρουσιάζει τη σχέση του ανθρώπου με το σκύλο σε ιστορικό πλαίσιο. Είναι οργανωμένο σε επτά θεματικά κεφάλαια, καθένα από τα οποία εξετάζει, από μία ορισμένη άποψη, πώς χρησιμοποιήθηκαν, ή τι ρόλο έπαιξαν, τα σκυλιά κατά τη διάρκεια της ιστορίας.
Το βαθύ, υγρό βλέμμα του σκύλου φανερώνει αγάπη και αφοσίωση, αλλά κρύβει πάντα και μιαν αδιόρατη μελαγχολία, ακόμη κι όταν αυτός παίζει. Υποθέτω ότι αυτό το βλέμμα, με το βάρος του παρελθόντος μέσα του, ώθησε τον Ιωσήφ Μποτετζάγια στη συγγραφή αυτής της εξαιρετικής και πρωτότυπης μελέτης. Ο συγγραφέας πιάνει το νήμα από την αρχή και αντλεί δεδομένα από τη μυθολογία, την ιστορία, την αρχαιολογία, την τέχνη, την αρχαιοελληνική γραμματεία και τα γραπτά μνημεία γενικότερα, μελετά ιερά βιβλία και παραβολές, ιστορίες των αγίων και άλλες αφηγήσεις, προκειμένου να παρουσιάσει την ιστορία του σκύλου και την εκάστοτε σχέση του με τον άνθρωπο στο κυνήγι και στους πολέμους, την αντιμετώπισή του από τις θρησκείες, και τις σχέσεις στοργής και απέχθειας που κατά καιρούς αναπτύσσονταν ανάμεσά τους. Η ιστορία του τετράποδου που αποφάσισε να γίνει ο καλύτερος φίλος του ανθρώπου, έστω και χωρίς να έχει πάντα ανταπόκριση, φανερώνει ένα παρελθόν εσαεί παρόν και μας ωθεί να αναθεωρήσουμε στάσεις και απόψεις για τα μη ανθρώπινα ζώα.
Άννα Λυδάκη
. . . Το δάκρυ του επικού ήρωα για το πιστό του σκυλί είναι μια δίκαιη επικήδεια τιμή. Μετά τον Οδυσσέα, βασιλείς, αυτοκράτορες, πολιτικοί, καλλιτέχνες, «λοιπές διασημότητες» και εκατομμύρια καθημερινοί άνθρωποι έχυσαν αντίστοιχα δάκρυα πόνου για το χαμό των αγαπημένων τους σκύλων. . . Για χιλιάδες χρόνια πορευτήκαμε πάνω στη γη, μαζί στη ζωή και στο θάνατο, με τους τετράποδους συντρόφους μας, οι οποίοι ποτέ δεν μας «ζύγισαν» βάσει του χρώματος, της ομορφιάς, του πλούτου, της φυλής, της θρησκείας, των πολιτικών μας πιστεύω. Γι’ αυτούς ήμασταν πάντοτε, απλά και μόνο, οι «άνθρωποί τους». Αυτό το βιβλίο είναι μια σύντομη ιστορία της κοινής μας πορείας.
Ιωσήφ Μποτετζάγιας
Ο συγγραφέας
Ο Ιωσήφ Μποτετζάγιας είναι Αναπληρωτής Καθηγητής Περιβαλλοντικής Πολιτικής στο Τμήμα Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, στη Μυτιλήνη. Τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα στρέφονται στην περιβαλλοντική πολιτική και κοινωνιολογία, καθώς και στην περιβαλλοντική ιστορία, όπου και οι εξής δημοσιεύσεις: Η Ιδέα της Φύσης: απόψεις για το περιβάλλον από την αρχαιότητα μέχρι τις μέρες μας, Κριτική (2010), «H Φύση στο Δικαστήριο», στο Α. Λυδάκη & Γ. Μπασκόζος (επιμ.), Περί Ζώων – Με λογική και συναίσθημα, Ψυχογιός (2011), και, μαζί με τον Σ. Κουρουζίδη, «Η εμφάνιση και η ανάπτυξη του ελληνικού περιβαλλοντικού κινήματος», στο Χλ. Βλασσοπούλου & Γ. Λιαρίκου (επιμ.), Περιβαλλοντική Ιστορία, Πεδίο (2011).
