Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Ταξίδι στο χρόνο και στους δρόμους της Πόλης κάναμε το βράδυ της Τετάρτης παρακολουθώντας την παράσταση «Λωξάντρα» στο πλήρως ανακαινισμένο θέατρο Βεάκη. Η πασίγνωστη ιστορία της θρυλικής κοκόνας από την Πόλη, βασισμένη στο μυθιστόρημα της Μαρίας Ιορδανίδου ανεβαίνει φέτος σε θεατρική απόδοση του Άκη Δήμου και σκηνοθεσία του Σωτήρη Χατζάκη με πρωταγωνίστρια την εξαιρετική Ελένη Κοκκίδου.
Η ιστορία διαδραματίζεται στα τέλη του 19ου αιώνα-αρχές 20ου όπου μια μεσοαστική ελληνική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης ζει τις μικρές και τις μεγάλες στιγμές της καθημερινότητάς, με φόντο τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Στον πυρήνα της, η κοκόνα Λωξάντρα, μια λαϊκή γυναίκα που έχει αγάπη για τη ζωή και τους γύρω της. Πανέξυπνη, στοργική, αλλά και χαρισματική μαγείρισσα. Η Λωξάντρα δεν είναι γέννημα συγγραφικής φαντασίας, αλλά πρόσωπο υπαρκτό. Συγκεκριμένα πρόκειται για τη γιαγιά της Μαρίας Ιορδανίδου. Η τελευταία το 1962 και σε ηλικία 65 χρονών μετέφερε στο ομώνυμο μυθιστόρημα την ιστορία αυτής της δυναμικής γυναίκας, περιγράφοντας παράλληλα με χιούμορ και ζηλευτή ζωντάνια τα έθιμα και τη ζωή των Ελλήνων της Πόλης.
Ο Σωτήρης Χατζάκης βρίσκεται στο σκηνοθετικό τιμόνι της παράστασης. Η ιδιαιτέρως προσεγμένη θεατρική μεταφορά του Άκη Δήμου έδωσε μεγαλύτερο έναυσμα στο σκηνοθέτη να προσεγγίσει το έργο εστιάζοντας στο συναίσθημα, τα ήθη και τα έθιμα μιας γενιάς που σημάδεψε την ιστορία της Ελλάδας. Βλέποντας ότι ο θεσμός της οικογένειας και οι συνήθειες μια άλλης εποχής έχουν πια ξεθωριάσει, ο Σωτήρης Χατζάκης έστησε μια παράσταση με έμφαση στην ελληνικότητα και τη ζεστασιά της οικογενειακής εστίας αντιμετωπίζοντας τη Λωξάντρα του σαν σύμβολο μιας ολόκληρης κοινωνίας. Το αποτέλεσμα κατάφερε να μας συγκινήσει και να μας δημιουργήσει ένα αίσθημα γαλήνης και πληρότητας.
Τον πρωταγωνιστικό ρόλο της Λωξάντρας ερμηνεύει στην παράσταση η Ελένη Κοκκίδου. Πραγματικά δεν μπορούμε να σκεφτούμε ιδανικότερη Λωξάντρα για τα σημερινά ελληνικά θεατρικά δεδομένα. Πρόκειται για ένα ρόλο ζωής που σίγουρα θα ακολουθεί την ηθοποιό για χρόνια. Η Ελένη Κοκκίδου «ντύθηκε» ολοκληρωτικά τη Λωξάντρα της χρησιμοποιώντας όλα τα εκφραστικά της μέσα (ακόμη και την υπέροχη φωνή της) δίνοντας έμφαση και στην παραμικρή λεπτομέρεια της πληθωρικής ηρωίδας της. Έδωσε σάρκα και οστά σε μια γυναίκα – σύμβολο που ακόμη και με την ντοπιολαλιά της έφερε τα αρώματα, τις γεύσεις και τις εικόνες της Πόλης μπροστά στα μάτια μας. Η Λωξάντρα δεν ήταν απλά μια καλή μαγείρισσα. Ήταν μια δυναμική, πανέξυπνη γυναίκα που ήξερε πώς να χρησιμοποιεί το φαγητό της για να ενώνει τους ανθρώπους της. Άλλωστε, όπως λέει χαρακτηριστικά και η ίδια στο έργο «Ο εαυτός ο δικός μου, οι άνθρωποί μου είναι».
Συνολικά, το καστ των ηθοποιών που συμμετέχει στην παράσταση μας έδωσε δυνατές ερμηνείες που θα θυμόμαστε για καιρό. Ξεχωρίσαμε το Γιώργο Αρμένη (Δημητρός) που με την εμπειρία τόσων ετών στο θεατρικό σανίδι αλλά και την λιτότητα στο παίξιμό του μας συγκίνησε βαθιά αλλά και την Ευαγγελία Μουμούρη (Σουλτάνα) για την πολυδιάστατη ερμηνεία της που μας απέδειξε για ακόμη μια φορά πόσο εξαιρετική ηθοποιός είναι. Από τους νεότερους ηθοποιούς μας κέρδισε η ευγενική παρουσία της Χρύσας Παπά, η αρτιότητα της Αλεξάνδρας Καρακατσάνη αλλά και ο δυναμισμός του Αλμπέρτο Φάις ενώ τις καλύτερες εντυπώσεις μας άφησαν τόσο η Κοραλία Τσόγκα όσο και ο Κωνσταντίνος Κυριακού που αντικαθιστά το Μιχάλη Μητρούση στο ρόλο του Ταρνανά.
Μια ιδιαιτέρως ευχάριστη έκπληξη στην παράσταση ήταν η παρουσία της Ελένης Τσαλιγοπούλου στο ρόλο της τραγουδίστριας Ευθαλίας. Εκτός από παραδοσιακά σμυρνέικα τραγούδια που ερμήνευσε μοναδικά με τη συνοδεία ζωντανής μουσικής, η Ελένη Τσαλιγοπούλου δοκίμασε τις δυνάμεις της και στην πρόζα πείθοντάς μας πως διαθέτει και άφθονο υποκριτικό ταλέντο. Η ερμηνεία της ήταν μια απόδειξη για την ορθή απόφαση του σκηνοθέτη να δώσει στη μουσική ένα τόσο ενεργό ρόλο στην παράσταση.
Βρήκαμε πλήρως εναρμονισμένα με την εποχή τα κοστούμια που επιμελήθηκε η Έρση Δρίνη για όλους τους ηθοποιούς ενώ μας άρεσαν πολύ και οι προσεγμένοι φωτισμοί του Λευτέρη Παυλόπουλου που για ακόμη μια φορά ανέδειξε μοναδικά τα καίρια σημεία της παράστασης. Η στιγμή της παρουσίασης των νεκρών επί σκηνής ήταν απλά καθηλωτική.
Η παράσταση ξεπερνά σε διάρκεια τις 2,5 ώρες χωρίς όμως να γίνεται κουραστική για τον θεατή. Αξίζει να επισκεφτείτε το θέατρο Βεάκη μαζί με την οικογένειά σας και να παρακολουθήσετε την ιστορία της περίφημης κοκόνας της Πόλης. Κι αν φεύγοντας νιώσετε μια πίκρα να γεμίζει το στόμα σας, η Λωξάντρα θα είναι εκεί να σας γλυκάνει με ένα κομμάτι από το μοναδικό χαλβά της.
Καλή σας θέαση!
