Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Σπάνια καταφέρνει πια μια παράσταση να με ενθουσιάσει. Όταν όμως έμαθα πως το βραβευμένο με Πούλιτζερ θεατρικό κείμενο του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ, «Αμφιβολία» ανεβαίνει στην Αθήνα με ένα σπουδαίο καστ ηθοποιών και σκηνοθεσία του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη, ομολογώ πως ενθουσιάστηκα. Το βράδυ της Τετάρτης επισκέφτηκα το θέατρο Ροές, παρακολούθησα την παράσταση και με χαρά σας μαρτυρώ πως ο ενθουσιασμός μου με συνόδεψε και μετά το τέλος του έργου αφού αναμφισβήτητα πρόκειται για μια από τις καλύτερες παραστάσεις της χρονιάς.
Αξίζει να αναφέρουμε πως το θεατρικό κείμενο της «Αμφιβολίας» που βραβεύτηκε το 2005, μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη το 2008 με τη Μέριλ Στριπ και τον Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν συγκεντρώνοντας 44 υποψηφιότητες για βραβεία. Η υπόθεση του έργου διαδραματίζεται σε ένα θρησκευτικό σχολείο. Ένας χαρισματικός ιερέας, ο Πατέρας Φλυν, προσπαθεί να εκσυγχρονίσει τις αυστηρές δομές του σχολείου τις οποίες υπερασπίζεται σθεναρά η αυστηρή διευθύντρια του σχολείου Αδελφή Αλούσιους Μποβιέ. Όταν εκείνη θα ανακαλύψει ότι ο ιερέας δίνει ιδιαίτερη προσοχή σε ένα νεαρό απομονωμένο αγόρι, θα ηγηθεί μιας προσωπικής σταυροφορίας εναντίον του ιερέα με σκοπό να αποκαλυφθεί η αλήθεια και να τον εκδιώξει από το σχολείο. Υφιστάμενη του ιερέα, χωρίς ισχυρές αποδείξεις και στηριγμένη μόνο στην δική της ηθική βεβαιότητα, θα βάλει σε κίνδυνο την θέση του ιερέα, το μέλλον του μαθητή αλλά και την συνοχή της κοινωνίας του σχολείου.
Το κείμενο του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ μέσα από συνεχείς διαξιφισμούς και συγκρούσεις δυνάμεων θίγει τα θέματα της παιδεραστίας, της ομοφυλοφιλίας, των φυλετικών διακρίσεων αλλά και της θρησκευτικής υποκρισίας αποδεικνύοντας περίτρανα πως ακόμη και στη σημερινή εποχή της απόλυτης πληροφόρησης, συνεχίζουμε να αμφιβάλουμε ηθικά, κοινωνικά και πολιτικά επιλέγοντας τον εύκολο δρόμο της προσβολής και της κριτικής. Ο λόγος του συγγραφέα μας άρεσε πολύ καθώς δεν είναι διδακτικός αλλά επιλέγει να περάσει τα σπουδαία του μηνύματα μέσα από ανθρώπινα περιστατικά, πιθανά να συμβούν ανά πάσα στιγμή στη καθημερινότητα των προκαταλήψεων που βιώνουμε. Στο σημείο αυτό, αξίζει να αναφέρουμε τον Αντώνη Γαλέο για την εξαιρετική του προσέγγιση στη μετάφραση του κειμένου.
Πίσω από τη σκηνοθεσία, τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης βρίσκεται ο πολυπράγμων Απόλλων Παπαθεοχάρης που τα τελευταία χρόνια δεν παύει να μας εκπλήσσει ευχάριστα με τις προσεγμένες του δουλειές. Ο Απόλλων Παπαθεοχάρης έστησε ένα λιτό και αρκετά σκοτεινό σκηνικό με μοναδικά αντικείμενα ένα δέντρο που αντιπροσώπευε το προαύλιο του θρησκευτικού σχολείου και ένα γραφείο που όριζε τον προσωπικό χώρο της διευθύντριας Αλούσιους Μποβιέ. Με αυτό τον τρόπο, ο σκηνοθέτης αγκάλιασε περισσότερο την πλοκή του έργου θέλοντας να εστιάσει την προσοχή του θεατή στα σκάνδαλα και τις συνεχείς συναισθηματικές εντάσεις των χαρακτήρων. Εν τέλει, κατάφερε να φωλιάσει για τα καλά μέσα μας την αμφιβολία και να επιτρέψει στο θεατή να ερμηνεύσει το τέλος της ιστορίας όπως εκείνος επιθυμεί.
Το καστ των ηθοποιών δεν θα μπορούσε να ήταν καλύτερα δομημένο για το συγκεκριμένο ψυχολογικό δράμα. Η Ρούλα Πατεράκη ήταν απλώς καθηλωτική στο ρόλο της αυστηρής συντηρητικής διευθύντριας Αδελφής Αλούσιους Μποβιέ που κρυμμένη πίσω από τη θρησκευτική της υποκρισία δεν δίστασε να ξεδιπλώσει μια παράλογη και εξωφρενικά άδικη συμπεριφορά απέναντι στον ανώτερό της, Πατέρα.Φλυν. Εκείνη που υπερασπιζόταν σθεναρά την ιεραρχεία και απαιτούσε το σεβασμό από τον περίγυρό της, έδειξε ξεκάθαρα την ασέβειά της στον ιερέα αλλά και όσους βρίσκονταν γύρω της παρουσιάζοντας μια αλαζονική συμπεριφορά που την οδήγησε να γίνει στο τέλος θύμα της δικής της πλεκτάνης. Η τελευταία σκηνή της παραφροσύνης της ήταν η κορυφαία ολόκληρης της παράστασης.
Άριστος στο ρόλο του Πατέρα Φλυν ο Νίκος Κουρής που για μια ακόμη φορά απέδειξε το εύρος και το μεγαλείο του ταλέντου του που του επιτρέπει να είναι στον κάθε ρόλο του τόσο ξεχωριστός. Ο ηθοποιός έδειξε το δυναμισμό του χαρακτήρα του ιερέα αλλά παράλληλα και την αδυναμία του να υπερασπιστεί μέχρι τέλους την αλήθεια του και την προσπάθειά του να εκσυγχρονίσει τις παλαιολιθικές δομές του σχολείου.
Μας εξέπληξε εξαιρετικά ευχάριστα η Λίλα Μπακλέση στο ρόλο της Αδελφής Τζέιμς. Η ηθοποιός απέδειξε ότι μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα σε τόσο δυνατούς ηθοποιούς αφού μας χάρισε μια μελετημένη ερμηνεία που μας έκανε να ταυτιστούμε με το δράμα της ηρωίδας της. Σπουδαία και η παρουσία της Πηνελόπης Μαρκοπούλου στο ρόλο της κυρίας Ουμέρ. Αν και ο ρόλος της ηθοποιού δεν ήταν ιδιαίτερα μεγάλος, η ίδια κατάφερε να μας παρουσιάσει μια ολοκληρωμένη ηρωίδα πετυχαίνοντας μια πολυεπίπεδη ερμηνεία.
Πλήρως εναρμονισμένα με το χωροχρόνο του έργου, τα υψηλής αισθητικής κοστούμια του Απόλλωνα Παπαθεοχάρη που τόνισε μέσα από τα ρούχα ακόμη περισσότερο την αυστηρότητα και το συντηρητισμό του θρησκευτικού σχολείου. Ωστόσο μας άρεσαν ιδιαίτερα και τα κόκκινα άμφια που επέλεξε για τα κηρύγματα του Πατέρα Φλύν και έδειχναν ξεκάθαρα την αντίθεση και τις προοδευτικές ιδέες του ιερέα. Σημαντικό ρόλο στη συγκεκριμένη παράσταση έπαιξε και το μακιγιάζ των ηθοποιών από το Παντελή Τουτουντζή που ανέδειξε με τον τρόπο του την απόγνωση και το δράμα των ηρωίδων. Στοχευμένοι και οι φωτισμοί της παράστασης από τη Μελίνα Μάσχα.
Η «Αμφιβολία» είναι μια σπουδαία σύμπραξη ενός εξαιρετικού καστ ηθοποιών, ενός εμπνευσμένου σκηνοθέτη και ενός κειμένου που με τον οξυδερκή του λόγο μας προσφέρει άφθονη τροφή για σκέψη και προβληματισμό. Η παρακολούθηση αυτής της παράστασης αξίζει και με το παραπάνω τον κόπο και τα χρήματά σας.
Καλή σας θέαση!
