Η «Υγρή Πόλη» της Φωτεινής Ναούμ, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα είναι ένα έξυπνο βιβλίο που σε κερδίζει με τις δυνατές περιγραφές και τις μετρημένες λέξεις του. Η γραφή της Φωτεινής Ναούμ δεν είναι φλύαρη αλλά περιγραφική, τόσο-όσο, έτσι ώστε κερδίζει αμέσως το ενδιαφέρον σου και το «φυλακίζει» σε κάθε της σελίδα. Νιώθεις ότι η συγγραφέας μοιράζεται μαζί σου μόνο αυτά που πρέπει να γνωρίζεις, χωρίς να σε κουράζει με άχρηστες περιγραφές, χαρακτήρες και σκόρπιες λέξεις. Με τη άνεση που την χαρακτηρίζει στην αφήγηση, παρέχει στον αναγνώστη πληροφορίες από γεγονότα του παρελθόντος και συμπεριφορές που δικαιολογούν το σήμερα. Τίποτα δεν κουράζει, δεν περισσεύει στον λόγο της.
Ο Λεωνίδας, ο αξιοσέβαστος κουρέας της πόλης της Κομοτηνής, που άλλοτε αναδύεται και άλλοτε βουλιάζει στις λάσπες, φαντάζει σαν πλάσμα από άλλη εποχή, με λεπτούς τρόπους και αέρα γαλλικής πόλης. Φαινομενικά ένας πολίτης της απλής πόλης, που όμως το παρελθόν και τα θέλω της καρδιάς του τον διαφοροποιούν. Μια στοιχειωμένη ζωή ανάμεσα σε τόσες άλλες.
Οι χαρακτήρες που τον πλαισιώνουν είναι γοητευτικοί, τόσο διαφορετικοί μεταξύ τους κι ας έχουν κοινό τόπο. Οι διάλογοί τους τούς προσδιορίζουν, οι ζωές τους άρρηκτα συνδεδεμένες μεταξύ τους και όμως, ο καθένας τους αυτοορίζεται χωρίς να σου αφήνει περιθώρια να σκεφτείς ότι ένας νους ορίζει την μοίρα τους.
«Ο Ζαχαρίας φρουρούσε τη ζωή. Το φως και τα σκοτάδια», γράφει η συγγραφέας και νιώθεις το φως και τα σκοτάδια της ηρωίδας της να φρουρούνται από τον Ζαχαρία. Η Φωτεινή Ναούμ χειρίζεται με απαράμιλλη μαεστρία τις λέξεις και μας αφηγείται το ερωτικό ταίριασμα σχεδόν σε όλες τις μορφές του. Χωρίς ενδοιασμούς αλλά με πλήρη γνώση της ανθρώπινης ψυχής που αυτοπεριορίζεται, ακολουθεί συμβιβασμούς και ψέματα πάνω στα οποία πορεύεται για μια ζωή, εξαπατώντας ακόμα και τον εαυτό της.
Σε αυτό το βιβλίο, μουσουλμάνοι και χριστιανοί ζουν σε έναν κοινό τόπο. Πληγωμένοι όλοι, μέσα στην υγρή πόλη. Ήθη, έθιμα αλλά και η πίστη στον Θεό και τον Αλλάχ παρουσιάζονται με σεβασμό.
Ταιριαστή η αναφορά του αποσπάσματος της «Ερημης Χώρας» του νομπελίστα ποιητή Τ.Σ.Έλιοτ που δανείζεται η συγγραφέας λίγο πριν το τέλος. Μαχαιριά στην ψυχή του ήρωα. Όπως ο ποιητής ταλαντεύεται μεταξύ σάτιρας και προφητείας και χρησιμοποιεί την συναισθηματική αλληλουχία έτσι ακριβώς κάνει και η αφήγηση της Φωτεινής Ναούμ. Έτσι η άγονη γη, χωρίς άνθηση και νερό συνταιριάζει με τους χαρακτήρες που δεν γεννούν, δεν αναπτύσσονται παρά βυθίζονται στην υγρή πόλη μέχρι που γίνονται ένα με τις λάσπες της. Όπως ο Τειρεσίας του ποιήματος γνωρίζει την γυναικεία και ανδρική ηδονή, έτσι την γνωρίζει και ο Λεωνίδας, ο αυστηρός, κομψός κουρέας που πίσω από τον συντηρητισμό της εποχής και της πόλης ξεχνά να ορίζει την ζωή του, τα όνειρά του και ορίζει αυτή σαν τον αιώνιο τάφο του. Οι άνθρωποι απομένουν στεγνοί, άγονοι άδειοι με καλά κρυμμένα τα πικρά τους συναισθήματα. Ποίημα και αφήγηση γίνονται ένα εκεί ακριβώς που η πίκρα πλημμυρίζει τον αναγνώστη. Αλήθειες πικρές, ανομολόγητες.
Το βιβλίο θα απαιτήσει τον χρόνο του αναγνώστη, ο οποίος καλείται να του αφιερώσει όχι μόνο τον χρόνο του αλλά και την αμέριστη προσοχή του. Αν πιστεύει ότι μπορεί να το τελειώσει σε δυο τρεις μέρες, είναι γελασμένος καθώς ο ίδιος θα θελήσει να αφιερώσει ποιοτικό χρόνο στην κάθε μια περιγραφή του. Θα διαβάσει για τα «πρέπει» που πολλές φορές εμείς οι άνθρωποι καλούμαστε να υπηρετήσουμε για μια ζωή συμβατική αλλά και για τα «θέλω» που πρέπει να ακολουθήσουμε όταν μας δοθεί η ευκαιρία αλλιώς η ίδια η ζωή θα μας τιμωρήσει.
Διαβάστε επίσης:
Φωτεινή Ναούμ: Δεν είναι απλό πράγμα να κρατάς στα χέρια σου έναν ολόκληρο κόσμο
Υγρή Πόλη της Φωτεινής Ναούμ – Κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Διόπτρα
Νέα βιβλία από τις εκδόσεις Διόπτρα