«Το Αμάρτημα της Μητρός μου»: Η εξομολόγηση ενός αυθεντικού Έλληνα και διαχρονικού ανθρώπου της τέχνης.
Το “Αμάρτημα της μητρός μου” είναι το πρώτο διήγημα του Βιζυηνού και το πρώτο καθαυτό νεοελληνικό διήγημα. Το έργο παίζεται αδιάλειπτα με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία 11 χρόνια. Φέτος φιλοξενείται στο ανακαινισμένο θέατρο ” Έαρ” Βικτώρια. Ο γνωστός και αγαπητός στο κοινό όλων των ηλικιών πρωταγωνιστής και σκηνοθέτης κ. Ηλίας Λογοθέτης μας έκανε την τιμή να βρει το χρόνο να απαντήσει σε ερωτήσεις μας.
-Κάνοντας μία αναδρομή στο παρελθόν ποια σημεία θεωρείται κομβικά στην ζωή σας από την παιδική σας ηλικία που είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με το θέατρο και την τέχνη γενικότερα.
Η παιδική μου ηλικία δεν είχε καμία απολύτως σχέση με την τέχνη είχε σχέση με τις πυγολαμπίδες που φώτιζαν τα βήματά μου στον κάμπο της Λευκάδας. Το ατύχημα της τέχνης συνέβη καθώς έψαχνα την πραγματικότητά μου. Κομβικά σημεία στη θητεία μου στην τέχνη θεωρώ τις συναντήσεις μου με τον Κουν, τον Γιάννη Χρήστου, τον Πίντερ και τον Βιζυηνό.
-Οι σπουδές στην Ελλάδα στον τομέα του θεάτρου εδώ και αρκετά χρόνια έχουν ενταχθεί σε πανεπιστημιακά προγράμματα προπτυχιακού και μεταπτυχιακού επιπέδου με βάση τα διεθνή εκπαιδευτικά πρότυπα. Αν σας πρότειναν μία συνεργασία ως καθηγητής, σε ποια σημεία θα εστιάζατε περισσότερο στο κομμάτι της διδασκαλίας και ποια θεωρείται τα συστατικά επιτυχίας ενός καθηγητή υποκριτικής;
Το μάθημα της ανάγνωσης, της αποστήθισης και βέβαια της Ποίησης. Η εμπιστοσύνη και η αποδοχή εκ μέρους των σπουδαστών στον διδάσκοντα και τανάπαλι αποτελεί τον sine qua non όρο της διδασκαλίας που σκοπό έχει την συνεργασία και μόνο και όχι την αυθεντία.
-Θέατρο-κινηματογράφος-τηλεόραση. Μιλήστε μας για συνεργασίες σας που ξεχωρίσατε και στα τρία αυτά είδη και αν θα θέλατε να μοιραστείτε μαζί μας στιγμιότυπα που σας έχουν αποτυπωθεί σε κάποιες από αυτές.
Πολλές συνεργασίες, πολλές χαρές και κούραση στα γυρίσματα. Πρόβες ατέλειωτες στο Θέατρο, ευτυχισμένες στιγμές από τις παραστάσεις τόσο στην Ελλάδα όσο και στην Ευρώπη, συνεργασίες με σημαντικούς ανθρώπους του Θεάτρου του Κινηματογράφου και της Τηλεόρασης. Δεν μπορώ να ξεχωρίσω στιγμές όλη η περιπέτεια στα είδη της Τέχνης που αναφέρετε πιστεύω ότι με δίδαξε ένα και μόνο πράγμα σκληρή δουλειά και προσπάθεια συνεχής για τα ιερά και τα όσια.
-Για ενδέκατη χρονιά παρουσιάζεται επί σκηνής το «Αμάρτημα της Μητρός μου» του Γεωργίου Βιζυηνού και με την σκηνοθετική υπογραφή σας:
Με ποια κριτήρια έγινε η επιλογή του συγκεκριμένου έργου του “τεράστιου” αυτού συγγραφέα για την πρώτη θεατρική του προβολή και τι ήταν αυτό που σας ώθησε να συνεχίσετε σταθερά την πολύχρονη θεατρική του διαδρομή;
Ποιο είναι το βασικό μήνυμα του έργου και μια αγαπημένη φράση σας από τον χαρακτήρα που υποδύεστε.
Η επιλογή του έργου ήταν μια φαεινή ιδέα της Μαρία Ζαχαρή (ως γνωστόν υποδύεται τη Μάνα στο έργο) και έγινε η αφορμή να ξεκινήσει αυτή η υπέροχη περιπλάνηση στο μεγαλειώδες έργο του Βιζυηνού. Υπάρχει ένας καθημερινός διάλογος με το «Αμάρτημα της Μητρός μου». Τι θέλω να πω; Ρωτάμε το έργο αν πρέπει να το αφήσουμε στην σιωπή του ή να το συνεχίζουμε φωναχτά και μας απαντά ΟΧΙ συνεχίστε, έτσι συνεχίζουμε για 11η χρονιά μέσα σε μια ανείπωτη ευτυχία.
Το βασικό μήνυμα κατά τη γνώμη μου είναι ότι στο πρόσωπο της Μάνας εμπεριέχεται ολόκληρος ο πανανθρώπινος πόνος για την μεγάλη απώλεια τα εγκαύματα της οποίας δεν γιατρεύονται ποτέ. Αγαπημένη μου φράση είναι το μέρος του ποιήματος που τελειώνει το έργο:
«ΜΕΤΕΒΛΗΘΗ ΕΝΤΟΣ ΜΟΥ ΡΥΘΜΟΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟY».
-Μια μερίδα θεατρολόγων υποστηρίζουν ότι καταξιωμένος και διαχρονικός θεωρείται ο συγγραφέας ,που καταπιάνεται με μεγάλες έννοιες όπως: η οικογένειας ως θεσμός, η θρησκεία, η αγάπη. Συμφωνείτε με αυτή την άποψη; Στην σύγχρονη εποχή έχετε διακρίνει καινούργια ονόματα δηλαδή νέους και ανερχόμενους Έλληνες και ξένους συγγραφείς, που σας κίνησαν το ενδιαφέρον; ξεχωρίσατε και αγαπήσατε κείμενά τους και που ίσως θα θέλατε να ανεβάσετε έργο τους είτε παίζοντας είτε σκηνοθετώντας ή και τα δύο παράλληλα;
Δεν υπάρχουν κατά την γνώμη μου μεγάλες και μικρές έννοιες που διακινούνται μέσα στα έργα. Όλα είναι σημαντικά για έναν μεγάλο συγγραφέα από τον Σαίξπηρ μέχρι τον Ντοστογιέφσκι. Σε όλα τα έργα υπάρχει η αγωνία του ανθρώπου να εξηγήσει τα μυστήρια του Κόσμου και του Σύμπαντος που είναι ταυτόχρονα ανοιχτό και ερμητικά κλειστό. Υπάρχουν σημαντικότατοι Έλληνες συγγραφείς και μπορώ να πω πιο σημαντικοί από τους ξένους που παίζονται, τόσο σύγχρονοι όσο και παλαιότεροι, είναι στα σχέδια μας να ασχοληθούμε σοβαρά μαζί τους.
-Είστε υπέρ των διασκευών κλασσικών έργων ακόμα και της αρχαίας τραγωδίας; Για παράδειγμα ένας μεγάλος σκηνοθέτης στο Κουκλόσπιτο του Ίπσεν βάζει την Νόρα στο τέλος του έργου να αυτοκτονεί και μήπως σε κάποιο βαθμό αυτό μπορεί να θεωρηθεί ”σύγχυση” του κοινού που ίσως κάποια μερίδα του να μην γνωρίζει το αυθεντικό τέλος του έργου. Τι είδους όρια πρέπει να θέτουμε στις διασκευές;
Οποιαδήποτε αλλαγή που αφορά την παραποίηση του ήθους ενός έργου τέχνης δεν με βρίσκει σύμφωνο. Το ήθος ανήκει στον συγγραφέα και όχι στον ερμηνευτή, ο ερμηνευτής είναι υποχρεωμένος να ακολουθήσει τον συγγραφέα προσπαθώντας να κατανοήσει το έργο και να βρει τα κλειδιά που το ανοίγουν στον κόσμο, θέλω να πω ότι ο ερμηνευτής είναι μεταφορέας του πολύτιμου υλικού που του προσφέρεται και οφείλει να μειώσει τις απώλειες που κάθε απόφαση ρίσκου εμπεριέχεται στην μεταφορά. Η ανοχή και το χειροκρότημα ενός κοινού, που δεν ενδιαφέρεται παρά μόνο για διασκέδαση, δεν αφορά την ερμηνεία ενός έργου τέχνης. Αν η Νόρα δεν αυτοκτονεί γιατί πρέπει να αυτοκτονήσει; ΥΠΆΡΧΟΥΝ ΛΟΙΠΟΝ ΟΡΙΑ.
–Με αφορμή την συμπλήρωση τριάντα χρόνων από το θάνατο του Καρόλου Κουν πριν λίγες ημέρες θα λάβουν χώρα περιοδικά όλο το έτος στο θέατρο τέχνης πολιτιστικά δρώμενα με την μορφή ενός εκτενούς αφιερώματος σε μία εμβληματική φυσιογνωμία στον χώρο του θεάτρου. Πώς εσείς ”αποκωδικοποιείτε” προσωπικά το όνομα Κάρολος Κουν;
Δεν θέλω να σχολιάσω το θέατρο τέχνης.
-Αδιαμφισβήτητα ζούμε στην ψηφιακή εποχή με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο στην ζωή μας. Δεδομένου ότι η εικόνα αποτελεί βασικό συστατικό στοιχείο της προσωπικότητας του ατόμου πως την διαχειρίζεστε καλλιτεχνικά σήμερα σε σχέση με το παρελθόν; Χρησιμοποιείτε και σε ποιο βαθμό αυτά τα νέα μέσα; Έχουν την δύναμη τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να παίξουν τον ρόλο του «μάνατζερ» ενός ηθοποιού;
Χρησιμοποιώ την Τεχνολογία λελογισμένα και κυρίως για πληροφορίες μουσικές και λογοτεχνικές. Ο καθένας σήμερα έχει τον μάνατζερ του.
-Ποια είναι η γνώμη σας για τα “reality” και τα “talent shows”.
Κάποια άτομα επιβιώνουν μέσα στην ανελέητη αγορά κυρίως επειδή διαθέτουν ταλέντο.
-Αν σας ζητούσαν να συμμετάσχετε σε δημιουργική ομάδα για διαφημιστικά σποτ με σκοπό τον επαναπροσδιορισμό και αποκατάσταση του προφίλ της χώρας μας, που έχει σπιλωθεί από τα ξένα μέσα μαζικής ενημέρωσης λόγω της οικονομικής κρίσης. Ποιο σενάριο θα επιλέγατε για ένα τέτοιο ολιγόλεπτο σποτ και με ποιες εικόνες και μουσικές θα το επενδύατε;
Η Ελλάδα αδικείται κυρίως από τους Έλληνες και στην ιστορία της από τους Έλληνες κατάντησε εκεί που βρίσκεται τώρα. ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΛΛΗ ΠΛΕΥΡΑ δεν έχει ανάγκη κανέναν γιατί η Ελλάδα δεν είναι γεωγραφικός προσδιορισμός είναι παγκόσμια ιδέα. Αν την αγαπήσουν οι Έλληνες θα ξανα-μεγαλουργήσει. Τα ξένα μέσα κάνουν τη δουλειά τους, εδώ όμως θέλουν όλοι να αγοράσουν οικόπεδο και εμείς πουλάμε.
-Η άποψή σας για την “street art” και το θέατρο του δρόμου;
ΜΟΥ ΑΡΕΣΕΙ.
-Σε γνωστή διαφήμιση τραπεζικού ομίλου στο παρελθόν μας είχε εντυπωθεί η φράση ”αν δεν υπήρχε η χορηγία οι φωνές όλων θα σιωπούσαν”. Σχολιάστε μου το δίπτυχο χορηγία και τέχνη.
Η χορηγία είναι δανεισμός και τα δάνεια τα τρώνε οι έξυπνοι και μετά κλείνουν τα θέατρά τους με το πρόσχημα ότι δεν τα βγάζουν πέρα. O καλλιτέχνης μάχεται δεν παραδίνεται.
-Μια σύντομη παρουσίαση της εταιρίας θεάτρου Ωδή. Ποια είναι τα άμεσα θεατρικά και γενικότερα καλλιτεχνικά σας σχέδια;
Είναι μια φτωχή εταιρεία που δεν έλαβε ποτέ ούτε ένα σεντς από το πολιτισμένο αυτό κράτος της κομπίνας, κατόρθωσε όμως με θυσίες προσωπικές να παίζει μια παράσταση σταθμό επί 11 χρόνια και θα συνεχίσει το ιερό έργο που ξεκίνησε.
-Η «αρχιτεκτονική της ευτυχίας» σας, ποια στοιχεία την συνθέτουν και την καθορίζουν;
Η Ποίηση της καθημερινότητας και η αφοσίωση στην αγαπημένη ύπαρξη.
Ευχαριστώ,
Ηλίας Λογοθέτης.
Ευχαριστούμε θερμά εκ μέρους του σταθμού μας και των ακροατών του.
Με τιμή
Κατερίνα Σαλπέα
