Από την Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Είναι μια από τις πιο πολυσυζητημένες παραστάσεις της Αθήνας και όχι άδικα. Οι «Αριστερόχειρες» της Νεφέλης Μαϊστράλη συνεχίζουν για τρίτη χρονιά την επιτυχημένη τους πορεία στο φιλόξενο χώρο του θεάτρου «Μπέλλος» προσφέροντας ένα θέαμα ουσίας με ξεχωριστές ερμηνείες από την ομάδα 4Frontal. Την παρακολουθήσαμε και σας μεταφέρουμε τις εντυπώσεις μας.
Οι «Αριστερόχειρες» είναι ένα έργο διαφορετικό από τ’άλλα που τολμάει να φωτίσει ένα σκοτεινό κομμάτι της ιστορίας μας. Ένα έργο ανθρωποκεντρικό και βαθιά αλληγορικό. Βασισμένο σε αληθινά ιστορικά γεγονότα που έλαβαν χώρα την περίοδο του Ελληνικού Εμφυλίου, διαπραγματεύεται την έννοια της συλλογικής μνήμης ενός λαού που αρνείται να κοιτάξει κατάματα το παρελθόν του και επιμένει να επαναλαμβάνει τα λάθη του. Με αφορμή τις «Παιδοπόλεις», τα αμφιλεγόμενα ιδρύματα που ίδρυσε η Βασίλισσα Φρειδερίκη προκειμένου να κερδίσει έδαφος έναντι των αντιπάλων της και να ενισχύσει την επιρροή της στην διακυβέρνηση της χώρας, έρχονται στο φως ιστορίες παιδιών που γεννήθηκαν μέσα στην αιματηρή εμφυλιακή σύρραξη και εργαλειοποιήθηκαν στα χέρια της επικρατούσας εξουσίας.
Ένας Κοινοτάρχης που κρατάει βίτσα και μιλάει με «νι» και «λι», μια απροσάρμοστη Τρόφιμος που της αρέσει να τρέχει, μια ανύπαντρη Ομαδάρχισσα που αμφιταλαντεύεται, μια κουρασμένη Μητέρα που ψάχνει ασταμάτητα με σεντόνια στα χέρια, ένας μαλλιαρός Άντρας που κάνει ισορροπία, μια Βασίλισσα με γούνα και υπαρξιακές αγωνίες, μια Ρωσίδα χορεύτρια που έπαιξε τον μαύρο κύκνο στα Μπαλσόι, ένας Δημοσιογράφος που προσπαθεί να βρει την αλήθεια; ένας Χωροφύλακας που σιχαίνεται το κρύο και σέρνει τα πόδια του, αυτός που μιλάει με ντοκουμέντα, μια Ελληνοαμερικάνα που ψάχνει από πού κρατάει η σκούφια της, ένας Αριστερόχειρας που στρώνει το κρεβάτι του φάκελο και δεν μπορεί να πει το «ρ», ένας κανονικός Φαντάρος με αρβύλες και όπλο και ο Ντιμίτρι ή Δημήτρης, ένας ερωτευμένος Πολυτεχνίτης που πήγε από την Κόνιτσα στην Τασκένδη, συνομιλούν και διεκδικούν τη θέση τους στην Ιστορία.
Η Νεφέλη Μαϊστράλη έγραψε ένα έργο χαρακτήρων, σπονδυλωτό με πολλές ξεχωριστές ιστορίες και ήρωες που στην εξέλιξη της δράσης ενώνονται αποκαλύπτοντας το μέγεθος της σύγχρονης εθνικής τραγωδίας. Το κείμενό της μοιάζει με μάθημα σύγχρονης ιστορίας αφού όλα τα σημαντικά γεγονότα της νεότερης ιστορίας από το μεσοπόλεμο μέχρι την μεταπολίτευση παίρνουν σάρκα και οστά μπροστά στα μάτια του θεατή. Η γραφή της είναι ευφυής και διανθισμένη με πολιτική σάτιρα που αποτρέπει το διακρύβρεχτο του πράγματος εστιάζοντας στη ουσία των γεγονότων. Από τα πιο δυνατά σημεία του κειμένου της είναι η αναφορά στο χρονικό της Νιάλας όπου για ένα και μόνο βράδυ και σε ιδιαίτερα αντίξοες καιρικές συνθήκες, οι στρατιώτες του Εθνικού και Δημοκρατικού στρατού κατέβασαν τα όπλα και «αδελφοποιήθηκαν».
Στο σκηνοθετικό τιμόνι της παράστασης βρίσκεται ο Θανάσης Ζερίτης που έστησε ένα θέαμα με ψυχή, σφιχτό ρυθμό και σαφές το κωμικό στοιχείο ποντάροντας στη δύναμη του κειμένου και στις εξαιρετικές ερμηνείες των ηθοποιών του. Το αποτέλεσμα είναι ολοκληρωμένο και τον δικαιώνει πανηγυρικά. Ωστόσο, ν’αναφέρουμε ότι η επιλογή του να προσεγγίσει μόνο τους «βασιλικούς» του ήρωες με μια γκροτέσκο διάθεση δίνει στην παράσταση ξεκάθαρη σκοπιά στο εθνικό ζήτημα του εμφυλίου.
Στους αναρίθμητους ρόλους του έργου απολαύσαμε πέντε εξαιρετικούς ηθοποιούς και συγκεκριμένα την Ελένη Βλάχου, τον Τάσο Δημητρόπουλο, το Χάρη Κρεμμύδα, τη Νεφέλη Μαϊστράλη και τον Πάνο Τοψίδη. Δεν γίνεται να μην κάνουμε ειδική μνεία στη Νεφέλη Μαϊστράλη για την πληθωρική της ερμηνεία ως βασίλισσα Φρειδερίκη. Το κωμικό ταλέντο της ηθοποιού είναι εμφανές με τις κινήσεις της και τους μορφασμούς της να μας χαρίζουν πολλά χαμόγελα. Εξαιρετικός και ο Τάσος Δημητρόπουλος σε όλους τους ρόλους του, τους οποίους κέντησε και στην παραμικρή τους λεπτομέρεια με κορυφαίο το ρόλο του κοινοτάρχη που έχει στο αίμα του τα ρουσφέτια. Τέλος, μας άρεσε πολύ και η Ελένη Βλάχου για την ποιότητα της υποκριτικής της δεινότητας επί σκηνής.
Τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης υπογράφει η Γεωργία Μπούρδα. Αν και στα κοστούμια των ηθοποιών, η ενδυματολόγος έκανε εξαιρετική δουλειά δίνοντας ξεκάθαρη ταυτότητα σε κάθε ήρωα, τα σκηνικά της παράστασης που επιμελήθηκε με τα φύλλα των εφημερίδων ήταν ευφυή σαν σύλληψη αλλά μας φάνηκαν ιδιαίτερα λιτά επί σκηνής.
Στο σύνολό της, οι «Αριστερόχειρες» είναι μια σπουδαία παράσταση που αξίζει να παρακολουθήσετε στο φιλόξενο χώρο του θεάτρου Μπέλλος ανακαλύπτοντας έναν ολόκληρο αθέατο κόσμο, καλά κρυμμένο στα ντουλάπια της ιστορίας μας.
Καλή σας θέαση!