Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Είναι αναμφισβήτητα μια από τις αγαπημένες μας ταινίες, συνδεδεμένη με την αθωότητα και την επαναστατική διάθεση της εφηβικής μας ηλικίας. Πώς λοιπόν να μην τρέξουμε στο θέατρο για να απολαύσουμε τη θεατρική της εκδοχή; Ο λόγος για το θρυλικό έργο του βραβευμένου συγγραφέα, Τομ Σούλμαν, «Ο Κύκλος των χαμένων ποιητών» που απολαύσαμε στη μεγάλη οθόνη το 1989 και φέτος ανεβαίνει στο θέατρο Βρετάνια για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Ασπιώτη.
Η πλοκή του έργου εξελίσσεται τη δεκαετία του ’60, όταν ο αντισυμβατικός καθηγητής λογοτεχνίας Τζον Κήτινγκ, έρχεται να διδάξει στο συντηρητικό ιδιωτικό λύκειο Γουέλτον, όπου οι μαθητές μεγαλώνουν υπακούοντας στις αυστηρές, θεμελιώδεις αρχές του σχολείου: «Παράδοση! Τιμή! Πειθαρχία! Υπεροχή!». Ο κ. Κήτινγκ, με βασικό εργαλείο του την ποίηση, θα τους μάθει σταδιακά, πώς να αγνοούν τις προκαταλήψεις, τις συνήθειες και τις επιρροές, τις οποίες μας επιβάλλουν οι γονείς, οι παραδόσεις και η κοινωνία μας, πώς να έχουν τη δική τους οπτική στα πράγματα και πώς να επιτρέψουν στην πραγματική τους φύση να μιλήσει. Ο αντισυμβατικός, αλλά ουσιαστικός τρόπος διδασκαλίας του, θα καταφέρει να εμπνεύσει τον καθένα από τους νεαρούς μαθητές, οι οποίοι, κάνοντας την προσωπική τους επανάσταση και δημιουργώντας ένα δικό τους κύκλο ποιητών μέσα στον οποίο απελευθερώνονται και εξελίσσονται, θα ακολουθήσουν την κλίση τους ενάντια στο κατεστημένο.
«Δεν διαβάζουμε ή γράφουμε ποίηση για να δείξουμε εκκεντρικοί! Διαβάζουμε και γράφουμε ποίηση, επειδή ανήκουμε στο ανθρώπινο γένος και το ανθρώπινο γένος ξεχειλίζει από πάθος! Η ιατρική, η νομική, η διοίκηση επιχειρήσεων – ναι, αυτά είναι σεβαστά επαγγέλματα, απαραίτητα για να συνεχίζεται η ζωή… Η ποίηση, όμως, ο ρομαντισμός, η ομορφιά, ο έρωτας! –αυτά είναι που μας κρατάνε στη ζωή» αναφέρει κάποια στιγμή ο καθηγητής Κήτινγκ στους μαθητές του και σ’αυτές τις σπουδαίες φράσεις (εξαιρετική η μετάφραση του έργου από τη Νικολέτα Κοτσαηλίδου) κρύβεται όλο το νόημα του κειμένου. Η διαφορετική οπτική των πραγμάτων, το ελεύθερο πνεύμα και η αναζήτηση της ευτυχίας, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό για τον καθένα. Ένα έργο με δυνατά και αισιόδοξα μηνύματα που μας ταρακουνάει και μας επαναφέρει στον ίσιο δρόμο που πρέπει να πορευόμαστε που δεν είναι άλλος από το δρόμο της καρδιάς.
Στο σκηνοθετικό τιμόνι της παράστασης βρίσκεται ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης που έδωσε χώρο στο λόγο του Σούλμαν φωτίζοντας τα υπέροχα μηνύματα του έργου μέσα από εξαιρετικά ποιητικά αποσπάσματα. Έστησε ένα θέαμα με σφιχτό ρυθμό και έντονο δραματικό στοιχείο, εκμεταλλευόμενος όλο το χώρο του θεάτρου Βρετάνια, κάτι που μας άρεσε ιδιαιτέρως. Ξεχωρίσαμε τη σκηνή της σπασμένης κούπας, μια σκηνή- ύμνος στη φιλία που μας συγκίνησε βαθιά καθώς και τη συγκλονιστική σκηνή του θανάτου του μαθητή Νηλ Πέρι, μια ατόφια κίνηση επανάστασης απέναντι στα θέλω μιας περασμένης γενιάς.
Στον εμβληματικό ρόλο του καθηγητή λογοτεχνίας Τζον Κήτινγκ απολαύσαμε τον Άκη Σακελλαρίου (στην ταινία τον ίδιο ρόλο είχε ερμηνεύσει εκπληκτικά ο αείμνηστος Ρόμπιν Γουίλιαμς). Ο έμπειρος ηθοποιός έδωσε πνοή στον ήρωά του ντύνοντάς τον με ευγένεια, κατανόηση, παιχνιδιάρικη διάθεση και έναν αέρα επανάστασης που παρακινούσε τους μαθητές του να αδράξουν τη μέρα (carpe diem). Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως η αύρα του πρωταγωνιστή και το πάθος του δεν άφησαν ασυγκίνητο ούτε τον πιο απομακρυσμένο θεατή μέσα στο θέατρο.
Το ρόλο του συντηρητικού διευθυντή Νόλαν ερμήνευσε με πειστικότητα και τη δέουσα αυστηρότητα ο Τάσος Χαλκιάς εκπροσωπώντας την εξουσία και την προσήλωση στην πειθαρχία και τις παραδόσεις ενώ στο ρόλο του κ. Πέρι, του άκαμπτου πατέρα είδαμε το Σπύρο Τσεκούρα που αν και πειστικός, στάθηκε σε μια επιδερμική ερμηνεία του ρόλου του εστιάζοντας στο θυμό του ήρωά του.
Τόπος στα νιάτα με το σύνολο των μαθητών ν’απαρτίζεται από εξαιρετικά ταλαντούχους νέους ηθοποιούς που κατόρθωσαν ν’αφήσουν το αποτύπωμα της διαφορετικότητάς τους επί σκηνής. Θαυμάσαμε ως μαθητές τους: Πάνο Ζυγούρο, Θοδωρή Θεοδωρακόπουλο, Νικόλα Παπαϊωάννου, Θησέα Παπαπαναγιώτου, Στέφανο Παπατρέχα, Πάνο Κλάδη, Τάσο Τυρογαλά, Αλέξανδρο Τωμαδάκη και τα κορίτσια Ειρήνη Λαφαζάνη και Λυδία Στέφου σε μικρότερους μα άκρως σημαντικούς ρόλους. Ξεχωρίσαμε τον Πάνο Ζυγούρο ως Τομ Άντερσον για τη σωματοποίηση όλων των δυσκολιών του τραυλού ήρωά του αλλά και για την ομαλή του μετάλλαξη κατά τη διάρκεια του έργου. Φυσικά δεν θα μπορούσαμε να μην αναφέρουμε και τον Αλέξανδρο Τωμαδάκη στο ρόλο του Νηλ Πέρι, ενός μαθητή γεμάτου όνειρα που δεν διστάζει να θυσιάσει ακόμη και την ίδια του τη ζωή υπερασπίζοντας τις προσωπικές του επιλογές.
Μας άρεσαν πάρα πολύ τα λειτουργικά σκηνικά που επιμελήθηκε για την παράσταση η Αρετή Μουστάκα αλλά και οι στοχευμένοι φωτισμοί της Ζωής Μολυβδά Φαμέλη που ενίσχυσαν την ατμόσφαιρα του έργου υπογραμμίζοντας τις εντάσεις του. Στο πνεύμα της εποχής και τα έξοχα κοστούμια της Ηλένια Δουλαδίρη που για ακόμη μια φορά, κάνει σπουδαία δουλειά.
Μια παράσταση δύο ωρών που κυλά σαν γάργαρο νερό στην ψυχή μας διώχνοντας τη μιζέρια της καθημερινότητας και φέρνοντας έστω και στιγμιαία μια ανάσα αισιοδοξίας. «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών» στο θέατρο Βρετάνια είναι από τις πιο ολοκληρωμένες παραστάσεις που είδα τα τελευταία χρόνια και θα τη θυμάμαι για καιρό για το αίσθημα που μου προκάλεσε. Μια υπέροχη πρόταση για οικογενειακή έξοδο. Σας την προτείνω!
Καλή σας θέαση!
