Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Μία από τις καλύτερες, αν όχι την καλύτερη παράσταση της φετινής θεατρικής σεζόν, είχαμε την ευκαιρία να παρακολουθήσουμε πριν λίγες μέρες στο κέντρο της Αθήνας. Ο λόγος για το εξαιρετικό έργο της Λίλλιαν Χέλλμαν, «Ψίθυροι» που ανεβαίνει στο θέατρο Αθηνών σε μετάφραση και σκηνοθεσία του Αλέξανδρου Κοέν.
Το έργο της Αμερικανίδας συγγραφέως που γράφτηκε το 1934 και είναι εμπνευσμένο από πραγματικά γεγονότα, αποτέλεσε μέγιστο σκάνδαλο για την Αμερική και δεν ξαναπαρουσιάστηκε ποτέ έως το 1961 που βγήκε στους κινηματογράφους, εξαιτίας των θεμάτων ταμπού που έθιγε στο περιεχόμενό του. Η ιστορία μας ταξιδεύει στη Σκωτία του 1810 σ’ένα σχολείο θηλέων όπου η Μαριάν και η Τζέην είναι συνιδιοκτήτριες. Η Τζέην είναι αρραβωνιασμένη με τον Τζόζεφ, έναν νεαρό γιατρό. Όταν τα οικονομικά του σχολείου επιτέλους αρχίζουν ν’ ανθίζουν, το ζευγάρι αποφασίζει να παντρευτεί, κάτι που κάνει τη Μαριάν να ζηλέψει. Μια κακομαθημένη μαθήτρια του σχολείου, που θέλει να εκδικηθεί τις δασκάλες επειδή τιμωρήθηκε για κάποια αταξία, διαδίδει ένα βαρύ ψέμα: πως τάχα οι δυο γυναίκες διατηρούν μεταξύ τους κρυφό δεσμό. Οι φήμες μεταδίδονται από στόμα σε στόμα, το σχολείο χάνει τις μαθήτριές του και η επιχείρηση κλείνει.
Η παράσταση που παρακολουθήσαμε χρησιμοποιεί ως βάση της το θεατρικό κείμενο της Χέλλμαν εμπλουτίζοντας το ωστόσο με τις καταγραφές του πραγματικού γεγονότος που την ενέπνευσε. Το φόντο της Σκωτίας του 1810, τα πρακτικά της αληθινής δίκης, αστυνομικές αναφορές, διηγήσεις μαρτύρων, υλικό από τον τύπο της εποχής: όλα αυτά συνθέτουν το σώμα της παράστασης που μετατοπίζει χρονικά το έργο της Χέλλμαν από το 1934 πίσω στο 1810.
Προσοχή!Μην περιμένετε να επισκεφτείτε το θέατρο Αθηνών και να παρακολουθήσετε μια παράσταση με βασικό άξονα τις ομοφυλοφιλικές σχέσεις μεταξύ γυναικών. Ο βασικός πρωταγωνιστής του έργου είναι οι κακεντρεχείς ψίθυροι, το ψέμα, οι διαστάσεις του και οι τραγικές συνέπειες που μπορεί να έχει στη ζωή εκείνου που συκοφαντεί μα κυρίως εκείνου που έχει κατηγορηθεί άδικα για κάτι. Η θεματολογία του κειμένου είναι διαχρονική και παρουσιάζει τεράστιο ενδιαφέρον για το θεατή.
Την εύστοχη μετάφραση του έργου της Χέλλμαν αλλά και τη σκηνοθεσία της παράστασης υπογράφει ο Αλέξανδρος Κοέν με το εξαιρετικό αποτέλεσμα να τον δικαιώνει πανηγυρικά. Η γλώσσα που χρησιμοποίησε ανήκει σε μια άλλη εποχή δίχως όμως να είναι ξεπερασμένη. Όσο για το στήσιμο της παράστασης είναι υποδειγματικό. Ο σκηνοθέτης έδωσε έμφαση στο ψυχογραφικό χαρακτήρα του έργου στήνοντας ένα θέαμα σφιχτό, με σωστό ρυθμό, σχεδόν χορογραφημένη κίνηση και κλιμακωτές εντάσεις που προώθησαν την εξέλιξη του μύθου. Επιπλέον, η ευφυής επιλογή να βάλει μέλη του φωνητικού συνόλου chores της Μαρίνας Σάττι να ενσαρκώσουν τις μαθήτριες του σχολείου, έδωσε στην παράσταση αυτό το κάτι παραπάνω.
Οι ερμηνείες των ηθοποιών ήταν στο σύνολό τους πολύ δυνατές με αυτή της Μαρίνας Ψάλτη στο ρόλο της δασκάλας Μαριάν να ξεχωρίζει. Από το πρώτο της λεπτό στη σκηνή, η ηθοποιός έχτισε βήμα βήμα την ηρωίδα της μέχρι να φτάσει στη συγκλονιστική της εξομολόγηση που καθήλωσε και τον πιο απαιτητικό θεατή. Η Μαρίνα Ψάλτη μας χάρισε απλόχερα ότι καλύτερο έχουμε δει σε γυναικεία ερμηνεία φέτος στο θέατρο. Από κοντά και η Μαρίνα Ασλάνογλου στο ρόλο της δασκάλας Τζέην, σε μια πολύ καλή θεατρική της στιγμή, κατόρθωσε να κρατήσει τις λεπτές ισορροπίες που απαιτούσε ο ρόλος της ποντάροντας σε μια βαθιά συναισθηματική ερμηνεία. Στο πλευρό τους βρέθηκαν και η Αλεξάνδρα Παντελάκη με τη Βάνα Παρθενιάδου συμπληρώνοντας το υποκριτικό παζλ με την εμπειρία και τη μαεστρία τους στη σκηνή ενώ μιας πρώτης τάξεως επιλογή αποδείχτηκε και η Βασιλική Κωστοπούλου στο ρόλο της μαθήτριας Μαίρης, της πέτρας του σκανδάλου που με το ψέμα της αναστάτωσε τις ζωές τόσων ανθρώπων.
Λειτουργικά αποδείχτηκαν τα σκηνικά του Γιάννη Αρβανίτη ενώ στο πνεύμα της εποχής που τοποθετείται χρονολογικά το έργο ήταν και τα κοστούμια που επιμελήθηκαν οι Celebrity Skin. Τέλος, οι επιβλητικοί φωτισμοί της παράστασης από τον Αλέξανδρο Αλεξάνδρου έβαλαν γερές βάσεις στήνοντας τη δραματική ατμόσφαιρα του έργου που ενισχύθηκε από την επιβλητική μουσική του Παναγιώτη Μανουηλίδη και την έντονη κινησιολογική γραμμή της ταλαντούχας Φρόσως Κορρού.
Μην περιμένετε να σας πω ένα λόγο για να πάτε στο θέατρο Αθηνών και να παρακολουθήσετε την παράσταση «Ψίθυροι». Απλά, δεν βρίσκω κανένα απολύτως λόγο για να μην το κάνετε σήμερα κιόλας. Είναι μια παράσταση που θα σας καθηλώσει και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να τη χάσετε.
Καλή σας θέαση!
