Από την Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Μια σύγχρονη θεατρική παράσταση παρακολουθήσαμε το βράδυ της Παρασκευής στο θέατρο Κιβωτός όπου κυριολεκτικά δεν έπεφτε καρφίτσα. Ο λόγος για τον «Ρινόκερο», το αριστουργηματικό έργο του Ευγένιου Ιονέσκο που φέτος ευτυχεί στα έμπειρα χέρια του Γιάννη Κακλέα χαρίζοντας παράλληλα στον Άρη Σερβετάλη μια από τις συγκλονιστικότερες ερμηνείες της μέχρι τώρα καλλιτεχνικής του πορείας.
Η πλοκή της ιστορίας διαδραματίζεται σε μια ήσυχη πόλη της Γαλλίας όπου οι κάτοικοί της μεταμορφώνονται σε ρινόκερους. Ο μόνος που δεν υποκύπτει σ’αυτή τη μαζική μεταμόρφωση είναι ο Μπερανζέ, μια πανανθρώπινη μορφή που υπερασπίζεται με πάθος τον πολιτισμό, την επιθυμία για ελευθερία και το δικαίωμα του να είναι διαφορετικός.
Στον «Ρινόκερο» ο Ιονέσκο εκφράζει όλη την αγωνία του για την πορεία και την μετάλλαξη του ανθρώπινου είδους σε φανατικά, επιθετικά όντα, σε βίαια όργανα μιας ολοκληρωτικής εξουσίας που έχοντας αναπτύξει ως υπέρτατη κοινωνική συμπεριφορά το «ένστικτο της αγέλης» μεταμορφώνει τους ανθρώπους σε άβουλα και καταστροφικά πλάσματα που εκμηδενίζουν και σκοτώνουν το όνειρο για μια κοινωνία ελεύθερη και δημιουργική. Όπως σημειώνει ο ίδιος ο συγγραφέας, o «Ρινόκερος» είναι ένα έργο που αντιτίθεται σε κάθε μαζική υστερία, σε κάθε επιδημία που καλύπτεται κάτω από το μανδύα της λογικής και των ιδεών. Είναι ένα έργο που αποκαλύπτει τις κοινωνικές αρρώστιες που με άλλοθι τις ιδεολογίες μεταμορφώνουν τον άνθρωπο σε επιθετικό ζώο.
Στην απόδοση κειμένου και στο σκηνοθετικό τιμόνι της παράστασης βρίσκεται ο Γιάννης Κακλέας που κατάφερε το ακατόρθωτο γι’ άλλη μια φορά. Εξήντα χρόνια μετά τη δημιουργία του έργου, κι όμως ο σκηνοθέτης κατόρθωσε να το προσαρμόσει εξαιρετικά στα σημερινά δεδομένα αποδεικνύοντας τη διαχρονικότητα στο λόγο του Ρουμάνου συγγραφέα. Με τη βοήθεια των βίντεο που σχεδίασε ο Στάθης Αθανασίου αλλά και το σύγχρονο σκηνικό hi-tech περιβάλλον, ο Γιάννης Κακλέας εστίασε τη ρινοκερίτιδα στον υπερκαταναλωτισμό και την υπερβολική χρήση gadgets και κοινωνικών δικτύων στην οποία έχει εθιστεί η μάζα σήμερα. Με την έξυπνη αυτή οπτικοποίηση του παραλογισμού, έγιναν ακόμη πιο έντονες οι στιγμές σιωπής του Μπερανζέ που βρίσκεται στην αντίπερα όχθη υπερασπιζόμενος το δικαίωμά του να λειτουργεί διαφορετικά.
Η ευφυής χρήση αντιθέσεων επεκτάθηκε τόσο ενδυματολογικά από την Μαρία Καραπούλιου με τα χρωματιστά και υπερβολικά φορτωμένα κοστούμια των ηθοποιών σε σχέση με τη λιττή, ατημέλητη εμφάνιση του κεντρικού πρωταγωνιστή όσο και κινησιολογικά όπου με την εξαιρετική καθοδήγηση της Αγγελικής Τρομπούκη, οι ηθοποιοί, καθώς βρίσκονταν στο έλεος της ρινοκερίτιδας, δυσκολεύονταν ακόμα και να ισορροπήσουν στα δυο τους πόδια σε αντίθεση με τον Μπερανζέ που κάνει σταθερά και σίγουρα βήματα ακόμα και στο κεκλιμμένο σκηνικό που επιμελήθηκε εύστοχα ο Σάκης Μπιρμπίλης.
Υποκριτικά, ο Γιάννης Κακλέας βρήκε στο πρόσωπο του Άρη Σερβετάλη τον ιδανικότερο Μπερανζέ που θα μπορούσε να φανταστεί. Ο ηθοποιός έχει μια μοναδική ικανότητα να σωματοποιεί κάθε του συναίσθημα, να γίνεται ο ίδιος φόβος, δειλία, αδράνεια, θάρρος, πείσμα και επιμονή σε όσα πιστεύει παρασέρνοντας το θεατή σ’ ένα ταξίδι εντάσεων και διαρκούς αγωνίας για την εξέλιξη της δράσης. Ο τελευταίος μονόλογος του πρωταγωνιστή ήταν αναμφισβήτητα η πιο δυνατή στιγμή της παράστασης. Ο ηθοποιός ήταν απλά συγκλονιστικός.
Από το υπόλοιπο καστ ξεχωρίσαμε τον Στέλιο Ιακωβίδη στο ρόλο του Ζαν, του καλύτερου φίλου του Μπερανζέ. Μετά την εξαιρετική του παρουσία πέρυσι στη «Συμμορία των πέντε», ο ηθοποιός φέτος μας δίνει ακόμη μια προσεγμένη ερμηνεία με εναλλαγές στο ρυθμό του λόγου και της κίνησής του χτίζοντας μια εντυπωσιακή μεταμόρφωση επί σκηνής. Του αξίζουν πραγματικά συγχαρητήρια.
Το στοίχημα ήταν μεγάλο και ο Γιάννης Κακλέας το κέρδισε και φέτος κατορθώνοντας να κάνει ένα τόσο σκοτεινό και δυστοπικό έργο προσιτό και κατανοητό στο ευρύ κοινό. Ο «Ρινόκερος» δεν είναι άδικα μια από τις sold out παραστάσεις της φετινής σεζόν. Έχει ουσία, μας αφορά όλους και πρέπει να την παρακολουθήσετε.
Καλή σας θέαση!
