Σήμερα συνομιλούμε με τη συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας Βούλα Παπατσιφλικιώτη, για το νέο της παραμύθι που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ανάτυπο με τον τίτλο «Ποιος αξίζει να είναι Βασιλιάς;». Μιλάμε για πρωταγωνιστές που γράφουν από μόνοι τους το τέλος της ιστορίας αλλά και για τα μηνύματα που εκπαιδεύουν και προετοιμάζουν τα παιδιά για τη ζωή.
Μιλήστε μας για την υπόθεση του παραμυθιού σας.
Το παραμύθι μου «Ποιος αξίζει να είναι Βασιλιάς;», το οποίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ανάτυπο, έχει να κάνει με την ζωή σε ένα βασίλειο. Υπάρχει ένας βασιλιάς εγωιστής και καλοφαγάς, δεν επενδύει στην γνώση αλλά μόνο στον πλούτο. Θέλει να διώξει, μέσα από την συμπεριφορά του, τον φτωχικό λαό του που διαφέρει στο χρώμα του δέρματος από εκείνον. Στην άκρη του βασιλείου σε μια γωνιά ζει ο κακόμοιρος Θωμάς. Έχει μια μεγάλη ατυχία και μοιάζει με τον βασιλιά, στην μορφή, όχι την καρδιά και την ψυχή. Ένα βράδυ θα περάσει από εκεί μια μορφή μυστηριακή, μια μαγισσούλα μικρή και άτακτη πολύ. Θα αλλάξει τις δύο ζωές για να βοηθήσει τους κατοίκους του βασιλείου και να δώσει ένα μάθημα στον βασιλιά Φίλιππο. Τώρα αν το χρήμα θα αφήσει να αποκτήσει η πολιτεία έναν σωστό ηγέτη θα το μάθουν οι μικροί και μεγάλοι αναγνώστες στο τέλος της ιστορίας.
Θα δοθεί επιτέλους η απάντηση στο ερώτημα του τίτλου «Ποιος αξίζει να είναι Βασιλιάς;»;
Πως εμπνευστήκατε την ιστορία και ποιο μήνυμα θέλετε να περάσετε στους μικρούς αναγνώστες;
Ξεκίνησα αυτή την ιστορία για να περάσω δημιουργικά κάποια ζεστά απογεύματα, στις καλοκαιρινές μου διακοπές. Η έμπνευσή είναι η καθημερινότητα. Έφτιαξα τους ήρωες και λόγω της Κρητικής μου καταγωγής άρχισα να καταγράφω τις ζωές και τα παθήματά τους μέσα από την μαντινάδα, δηλαδή ομοιοκατάληκτους στίχους. Φυσικά το τέλος το έγραψαν οι ίδιοι οι πρωταγωνιστές της ιστορίας, μέσα από τις αποφάσεις τους.
Στην θέση του βασιλείου μπορούμε να βάλουμε τον κόσμο και τις ζωές μας. Αλήθεια ποιες αξίες θα πρέπει να έχει κάποιος για να γίνει βασιλιάς; Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι το πρώτο μήνυμα του έργου. Επίσης αυτό που λέω σε κάθε παρουσίαση του βιβλίου στους μικρούς αναγνώστες είναι να μάθουν να εκτιμούν και να επιζητούν τον πλούτο της ψυχής, της καρδιάς και όχι της τσέπης.
Πόσο διάστημα κάνατε να το γράψετε και πως επηρέασε αυτό την καθημερινότητά σας;
Η γραφή του έγινε μέσα σε τρεις μέρες. Γρήγορα, αλλά όχι πρόχειρα! Ανυπομονούσα να πιάσω το νήμα της ιστορίας από εκεί που το αφήναμε με τους ήρωές μου και να συνεχίσω να πλέκω την δράση και την εξέλιξη.
Για κάθε συγγραφέα η περίοδος της γραφής ενός λογοτεχνικού έργου είναι οι πιο όμορφες και δύσκολες ώρες. Η αποτύπωση συναισθημάτων και γεγονότων, που δεν έχεις ζήσει, στο χαρτί σε γεμίζει με χαρά αλλά και ταυτόχρονα έχεις την ευθύνη για να μην παραλήψεις κάτι σημαντικό. Όταν έχεις σαν αποδέκτες του έργου σου τα παιδιά μπαίνει και η λέξη μήνυμα στο χορό και έχεις να «αναμετρηθείς» με τον τρόπο που θα το περάσεις, πρέπει να το καταφέρεις όσο πιο αβίαστα γίνεται, μέσα από την διασκέδαση και να μην δημιουργήσεις άσχημα συναισθήματα στον αναγνώστη.
Ποιο είναι το σημείο εκείνο που απαίτησε περισσότερη δουλειά από μέρους σας ή έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά ή το μυαλό σας και γιατί;Ένας συγγραφέας σταματάει ποτέ να γράφει ή να δουλεύει στο μυαλό του την υπόθεση μιας επόμενης ιστορίας που έχει να εξιστορήσει;
Η «γέννηση», δηλαδή η δημιουργία των ηρώων είναι το πιο σπουδαίο και δύσκολο σημείο στην συγγραφή του βιβλίου. Πλάθεις από το μηδέν μορφές και χαρακτήρες που θα εξιστορήσουν και θα βιώσουν κάποια γεγονότα. Είναι η αρχή του ταξιδιού και θέλεις να έχεις ούριο άνεμο!
Το να γράφεις συνέχεια είναι λίγο δύσκολο, το μυαλό κουράζεται ή μπλοκάρει. Θέλεις χώρο και χρόνο για να χαλαρώσεις και να φορτώσεις τις μπαταρίες σου. Όμως η ιστορία που «δουλεύεις» εκείνο τον καιρό ή θα ξεκινήσεις μελλοντικά βρίσκεται συνέχεια στο μυαλό σου, επεξεργάζεται και εξελίσσεται. Βλέπετε τα ερεθίσματα είναι πολλά, μπορεί να είναι δίπλα μας και να αποτελέσουν την αφορμή για την συνέχεια ή την δημιουργία μιας ιστορίας.
Πόσο σημαντικά είναι τα παραμύθια για τα παιδιά;
Μέσα από την ιστορία ενός παραμυθιού μεταλαμπαδεύεις σε ένα παιδί το μήνυμα που δύσκολα οι λέξεις θα του πούνε. Κατά την διάρκεια της αφήγησης ή ανάγνωσης ενός παιδικού βιβλίου το παιδί χαλαρώνει, διασκεδάζει, αναπτύσσει την φαντασία, διευρύνει τους γνωστικούς του ορίζοντες και παίρνει μαθήματα ζωής μέσα από τα παθήματα των ηρώων. Σε γενικές γραμμές πιστεύω ότι η ύπαρξη ενός παραμυθιού στην καθημερινότητα των παιδιών μας συμβάλει στην ομαλή και ορθή ανάπτυξή του.
Θεωρείται ότι οι σπουδές σας (σημ. RA: η κα. Παπατσιφλικιώτη είναι βρεφονηπιοκόμος και θεραπεύτρια λόγου) σας οδήγησαν στη συγγραφή παραμυθιών ή η μεγάλη αγάπη για τα παιδιά ήταν μονόδρομος και έφερε όλα τα άλλα;
Η αγάπη μου για τα παιδιά με οδήγησαν στις επαγγελματικές μου διαδρομές, που προαναφέρατε. Σαν παιδαγωγός εκτιμώ και σέβομαι την παιδική λογοτεχνία, πιστεύω ότι είναι ίσος η πιο σημαντική μορφή της λογοτεχνίας γιατί απευθύνεται στα παιδιά. Τα δύο τελευταία χρόνια είμαι συνεργάτιδα της μεγαλύτερης εφημερίδας των Ελλήνων της Αυστραλίας «Νέος Κόσμος», όπου γράφω άρθρα σχετικά με τα παιδιά. Όταν πριν περίπου ενάμιση χρόνο ετοίμαζα ένα άρθρο για τις παιδικές φοβίες σκέφτηκα ότι ο καλύτερος τρόπος για να περάσεις ένα μήνυμα στην ψυχούλα ενός παιδιού είναι μέσα από τον φανταστικό κόσμο του παραμυθιού. Έτσι ξεκίνησα με την συγγραφή του πρώτου μου βιβλίου το ταξίδι στον κόσμο της παιδικής λογοτεχνίας. Πολύ γρήγορα ήρθε το δεύτερο μου βιβλίο «Ποιος αξίζει να είναι Βασιλιάς;».
Ακόμα και ένα παιδικό χαμόγελο να προκαλέσει το έργο μου νιώθω νικήτρια αυτής της προσπάθειας!
Σήμερα διαβάζουμε σε ψηφιακή μορφή βιβλία ενώ έχουμε καταφέρει ακόμα να διατηρούμε την έντυπη μορφή τους. Σε τι μορφή προτιμάτε εσείς να διαβάζετε τα βιβλία; Είστε υπέρ της εξέλιξης;Και πόσο μπορεί ένας συγγραφέας πλέον να απευθυνθεί στο μικρό σε ηλικία κοινό του μέσα από την ψηφιακή τεχνολογία; Είναι αυτό εφικτό στις μέρες μας ή τα παιδιά και οι γονείς τους προτιμούν το έντυπο παραμύθι;
Καλώς ή κακώς η τεχνολογία έχει μπει για τα καλά στις ζωές μας. Η ταχύτητα και το ψηφιακό στοιχείο κερδίζουν όλο και περισσότερο χώρο στην καθημερινότητά μας. Δεν γινόταν το βιβλίο να μείνει ανεπηρέαστο. Προσωπικά προτιμώ την ανάγνωση ενός λογοτεχνικού έργου από έντυπη παρά από ψηφιακή μορφή. Παίρνεις στα χέρια σου ένα βιβλίο, μπορείς να το ξεφυλλίζεις, επεξεργάζεσαι την βιβλιοδεσία του, βλέπεις την γραμματοσειρά του και είναι σαν να νιώθεις τον συγγραφέα να το γράφει, τον εικονογράφο να «ζωντανεύει» μέσα από τα σχέδια και τα χρώματα την ιστορία του και την αγωνία όλων των ατόμων που εργάζονται για να φτάσει ένα βιβλίο στα χέρια μας. Είναι η μαγεία που δυστυχώς χάνεται μέσα από την ψυχρή τεχνολογία.
Ευτυχώς στις μέρες μας οι συγγραφείς παιδικής λογοτεχνίας και οι γονείς συνεχίζουν να επενδύουν στην έντυπη μορφή ενός παραμυθιού. Επιθυμία μου είναι όλα μου τα έργα να έχουν το άρωμα του χαρτιού και της μελάνης.
Τι θα ήταν το χτες, το σήμερα και το αύριο χωρίς παραμύθια αλλά και χωρίς βιβλία;
Μια ζωή χωρίς την μαγεία του παραμυθιού και την σοφία ενός βιβλίου θα ήταν μια μουντή μέρα χωρίς ήλιο, μια καταιγίδα δίχως ουράνιο τόξο, ένας μονόδρομος με συνεχόμενες αδιεξόδους και τέλος ένα χαμόγελο που δεν θα έβρισκε χείλη να ανθίσει.
Μπορεί ένας συγγραφέας που αφηγείται παραμύθια να βοηθήσει να μεγαλώσουν συνειδητοποιημένοι πολίτες και καλοί άνθρωποι;
Τα παιδιά είναι το αύριο αυτού του κόσμου, όταν το καταλάβουμε θα μπορέσουμε να ελπίζουμε ότι οι καλύτερες μέρες θα έρθουν. Οι συγγραφείς της παιδικής λογοτεχνίας έχουμε χρέος προς τους μικρούς μας αναγνώστες να τους δείξουμε, μέσα από τις ιστορίες μας, τον δρόμο για μια εξέλιξη ζωής γεμάτη με αξίες, γνώσεις και αρετές.
Το να είσαι συγγραφέας παραμυθιού δεν είναι επάγγελμα ούτε μέσω αναγνωσιμότητας, είναι λειτούργημα!
Μπορείτε να σκεφτείτε τον εαυτό σας σε ένα παράλληλο σύμπαν όπου δεν ασχολείται καθόλου με τη συγγραφική διαδικασία και τα παιδικά χαμόγελα;
Τότε θα με βρίσκατε να εξωτερικεύω τα αισθήματα και συναισθήματά μου, τις απόψεις και τα θέλω μου μέσα από τα βήματα ενός χορού. Κάθε βήμα μια λέξη, ένα όνειρο, μια επιθυμία τα οποία θα έσμιγαν με την μελωδία του τραγουδιού και θα γινόταν ένας χορός ζωής.
Κάποτε κάποιος με παρατήρησε καθώς χόρευα πεντοζάλη και μου είπε ότι τα βήματά μου δεν πατούσαν στην γη, αλλά πετούσα στους αιθέρες. Ένα ταξίδι είναι η ζωή μου, αν δεν μπορώ να έχω για καράβι την πένα θα έχω τον χορό!
Ευχαριστούμε για την παραχώρηση της συνέντευξης και ευχόμαστε πάντα καλοτάξιδες δημιουργίες.
-συνέντευξη
Λυδία Ψαραδέλλη
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Μια φορά και ένα καιρό σε ένα βασίλειο μακρινό ζούσε ένας βασιλιάς εγωιστής και καλοφαγάς. Δεν αγαπούσε το λαό του, νοιαζόταν μόνο για τον εαυτό του. Σε μια φτωχική γωνία ζούσε ο κακόμοιρος Θωμάς. Είχε μια ατυχία τρομερή και τον βασιλιά έμοιαζε μόνο στη μορφή. Είχε πλούσια καρδιά, αλλά έλλειψη στα χρήματα και τα υλικά αγαθά.
Μια βραδιά μία νεραιδούλα θα εμφανιστεί και ένα ξόρκι θα αλλάξει δυο ζωές! Τι θα συμβεί από εκεί και πέρα; Η πολιτεία θα αποκτήσει επιτέλους ένα σωστό βασιλιά; Και ποιος θα είναι αυτός;
Ένα παραμύθι, που μέσα από την ποίηση και την διασκεδαστική αφήγηση, μαθαίνει στους μικρούς αναγνώστες να εκτιμούν και να σέβονται το συνάνθρωπο, ανεξάρτητα από το χρώμα του δέρματός του και την κοινωνική του θέση!
Εκδοτικός οίκος ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΝΑΤΥΠΟ
Τιμή με Φ.Π.Α. 10,00
Σελίδες 34
Έτος πρώτης κυκλοφορίας 2017
ISBN 978-618-5239-15-2
Λίγα λόγια για τη συγγραφέα
Η Βούλα Παπατσιφλικιώτη γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη, όπου ζει και δραστηριοποιείται μέχρι και σήμερα. Είναι Δημοσιογράφος (μέλος της Ένωσης Δημοσιογράφων και Συγγραφέων Τουρισμού Ελλάδος), Βρεφονηπιοκόμος και Θεραπεύτρια λόγου. Πραγματοποιεί συνεντεύξεις με εκπροσώπους της λογοτεχνίας για το “τοβιβλίο.net” και είναι συνεργάτιδα της μεγαλύτερης εφημερίδας των Ελλήνων της Αυστραλίας “Νέος Κόσμος”, γράφοντας άρθρα με θέματα σχετικά με τα παιδιά.
Ο χορός, η κρυμμένη γλώσσα της ψυχής σύμφωνα με την Martha Graham, την συντροφεύει σε όλη, σχεδόν, την μέχρι τώρα ζωή της. Από μικρή της άρεσε να χορεύει. Το έβλεπε σαν ένα μέσο εκτόνωσης των συναισθημάτων της. Επίσης η λατρεία της για την παράδοση και την λαογραφία, συντέλεσε και αυτό το διάστημα μαθαίνει παραδοσιακούς χορούς, σε πολιτιστικό σύλλογο της πόλης της. Από την Δυάς εκδοτική κυκλοφορεί το πρώτο της παιδικό βιβλίο με τίτλο «Μάθε το Φόβο να νικάς!».
Από τις ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΑΝΑΤΥΠΟ κυκλοφορεί η συλλογή διηγημάτων ΘΕΡΟΣ ΚΑΙ ΘΕΡΙΑ και «ΠΟΙΟΣ ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΒΑΣΙΛΙΑΣ;»
