Από την Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Θέλαμε καιρό να παρακολουθήσουμε αυτόν τον θεατρικό μονόλογο και η σπουδαία πρωταγωνίστριά του ήταν για εμάς η βασική αφορμή. Άλλωστε, είναι κοινό μυστικό πια πως στις μικρότερες θεατρικές αίθουσες ανακαλύπτεις επί σκηνής κρυμμένους θησαυρούς. Σ’αυτή την κατηγορία ανήκει ξεκάθαρα και η παράσταση «Μια Γερμανίδα Γραμματέας» που ανεβαίνει φέτος στο θέατρο Ιλίσια – Βολανάκης σε σκηνοθεσία Γιάννη Μόσχου με την μοναδική Ρένη Πιττακή στον ομώνυμο πρωταγωνιστικό ρόλο. Την είδαμε με μεγάλο ενδιαφέρον και σας παραθέτουμε τις εντυπώσεις μας.
Πρόκειται για το καινούργιο έργο του Κρίστοφερ Χάμπτον, το οποίο και είναι εμπνευσμένο από τη ζωή και τις εξομολογήσεις της Μπρουνχίλντε Πόμσελ, μιας από τις γραμματείς του Γκέμπελς. Το 2016 η Πόμσελ, σε προχωρημένη ηλικία, δέχτηκε να μιλήσει για πρώτη φορά δημόσια −μετά από 70 χρόνια− για την περίοδο που δούλευε για τους Ναζί, στο ντοκιμαντέρ “Ein Deutsches Leben”, σε σκηνοθεσία της βιενέζικης κολεκτίβας των Κρίστιαν Κρούνες, Φλόριαν Βέιγκενσμερ, Ρόλαντ Σρότχοφερ και Όλαφ Σ. Μίλερ. Ο Χάμπτον άντλησε το υλικό του έργου του από τις απομαγνητοφωνημένες σελίδες των συζητήσεων που έκανε η κολεκτίβα των σκηνοθετών με την Πόμσελ.
Την μετάφραση αλλά και τη σκηνοθεσία της παράστασης υπογράφει ο Γιάννης Μόσχος, ο νέος καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού μας θεάτρου. Οι σκηνοθετικές του γραμμές είναι καθαρές επενδύοντας ως επί το πλείστον στη δυναμική της σπουδαίας του πρωταγωνίστριας. Τοποθέτησε επί σκηνής απλά μια πολυθρόνα και έβαλε εκεί την ηρωίδα του να μας εξιστορήσει όλη της τη ζωή. Κι εκείνη το έκανε με τον πιο απλό και ταυτόχρονα τον πιο αφοπλιστικό τρόπο, με μια ειλικρίνεια ζηλευτή και μια αξιοσημείωτη ελαφρότητα. Επιπλέον, η επιλογή του σκηνοθέτη να βιντεοσκοπήσει την ηθοποιό και να θέσει απέναντί της το είδωλό της επί σκηνής λειτούργησε περίφημα βοηθώντας την ηρωίδα να κάνει την αυτοκριτική της.
Τί να πούμε τώρα εμείς για την Ρένη Πιττακή; Είμαστε πολύ μικροί για να την κρίνουμε. Αρκούμαστε στο να υποκλιθούμε στο μεγαλείο του ταλέντου της και στη μοναδικότητα με την οποία δίνει υπόσταση στον κάθε της ρόλο (έχει χαραχτεί στη μνήμη μας η σχετικά πρόσφατη και τόσο διαφορετική της ερμηνεία ως Άνι Γουίλκς στη θεατροποίηση του «Misery» του Στίβεν Κινγκ). Κι αυτή τη φορά, η ηθοποιός ξεδίπλωσε μπροστά στα μάτια μας όλες τις πτυχές της ηρωίδας της, η αθωότητα της οποίας αμφισβητείται μέχρι το τελευταίο λεπτό της ιστορίας ενώ η αδιάφορη σχεδόν εξιστόρηση από τα χείλη της τόσο φρικιαστικών γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια της εξουσίας των Ναζί μας κάνει εύλογα ν’ αναρωτηθούμε για τις διαστάσεις που μπορεί να πάρει η ευθυνοφοβία των ανθρώπων ακόμη και σήμερα.
Στα συν της παράστασης ανήκουν τόσο οι υποβλητικοί φωτισμοί του Μιχάλη Κλουκίνα όσο και το ηχητικό περιβάλλον που δημιούργησε ο Θοδωρής Οικονόμου διαμορφώνοντας την απαιτούμενη ατμόσφαιρα μυστηρίου.
Πού τελειώνουν τελικά οι διαστάσεις της συλλογικής ευθύνης και πού αρχίζει η ατομική ευθύνη του καθενός για ό,τι συμβαίνει στην κοινωνία; Το έργο του Κρίστοφερ Χάμπτον μας προβλημάτισε θετικά φέρνοντάς μας αντιμέτωπους με τις ίδιες μας τις πράξεις, μια διαδικασία ατόφιας κάθαρσης που άρχισε κατά τη διάρκεια της παράστασης και συνεχίστηκε για πολλές μέρες μετά. Μην χάσετε αυτή την παράσταση. Η Ρένη Πιττακή είναι μια συγκλονιστική «Γερμανίδα Γραμματέας».
Καλή σας θέαση!
