Από την Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Τετάρτη απόγευμα και ο «Αέρας» μας οδήγησε στο θέατρα Ιλίσια Βολανάκης για να παρακολουθήσουμε το ομότιτλο έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη σε σκηνοθεσία του Μανώλη Δούνια με τη σύμπραξη της Όλιας Λαζαρίζου και της Ναταλίας Τσαλίκη για πρώτη φορά επί σκηνής.
Το νέο έργο του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη αναφέρεται στην πολυπλοκότητα των ανθρωπίνων σχέσεων και συγκεκριμένα στο μίσος, στην αγάπη, στο ψέμα, στην αλήθεια και στα συμφέροντα που μπορούν να τις επηρεάσουν. Οι ηρωίδες του είναι δυο εκκεντρικές αδελφές, η Έντα και η Νόρα , οι οποίες συναντιούνται μετά από πολλά χρόνια με αφορμή ένα ξαφνικό θάνατο και μια αναπάντεχη κληρονομιά. Ποια μοιάζει να βγαίνει κερδισμένη και ποια αδικείται; Με γατίσιους ελιγμούς, ενέδρες και τακτικισμούς και όπλο το χιούμορ, αναμετρούν τις δυνάμεις τους ξιφομαχώντας με λέξεις. Παλιά πάθη αναζωπυρώνονται, τραύματα του παρελθόντος έρχονται στην επιφάνεια με τις μνήμες της κοινής παιδικής τους ηλικίας να παραμένουν ανεξίτηλες και να υπερνικούν όλα τα κακώς κείμενα.
Ο συγγραφέας δεν διάλεξε τυχαία τα ονόματα Έντα και Νόρα. Τα συγκεκριμένα ονόματα έχει χρησιμοποιήσει και ο Ίψεν στο παρελθόν για ηρωίδες του (Έντα Γκάμπλερ, Νόρα) και στην ουσία πρόκειται για γυναίκες που ανήκουν στην ίδια οικογένεια (είναι αδερφές) και αλληλοσυμπληρώνονται, εικονίζοντας τις δύο όψεις του ίδιου νομίσματος. Έτσι και στον «Αέρα» του, ο Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης ενώνει τις ηρωίδες του με αδελφικούς δεσμούς και τις κάνει να φαίνονται τόσο ίδιες μα και τόσο διαφορετικές την ίδια στιγμή. Με φόντο τα οικογενειακά μυστικά του παρελθόντος, οι δυο γυναίκες συμμετέχουν πρόθυμα σ’ ένα ατέλειωτο παιχνίδι κάνοντας έξυπνους ελιγμούς που τις βοηθούν να κατακτούν συνεχώς έδαφος. Ποιός κερδίζει; Μα φυσικά η αγάπη και ο δεσμός αίματος που τις συνδέει αφού στην ουσία όλα τα υπόλοιπα (σκέψεις, λέξεις, συναισθήματα) δεν είναι παρά αέρας που περνάει και χάνεται, ανήμπορος να τις παρασύρει.
Δεν θα χαρακτηρίζαμε ως κωμωδία το συγκεκριμένο κείμενο. Είναι αρκετές οι στιγμές που το χαμόγελο έρχεται αβίαστα στα χείλη μας μα το μεγαλείο αυτού του έργου είναι το έδαφος που αφήνει ο συγγραφέας στις δυο ηρωίδες του να δράσουν ελεύθερα και να εξελιχτούν ως χαρακτήρες μέσα στα ογδόντα λεπτά που διαρκεί συνολικά η παράσταση. Το ταξίδι των ηρωίδων του δεν είναι εύκολο, μα είναι θαυμαστό και ικανό να παρασύρει τον θεατή, να του κρατήσει το ενδιαφέρον και να τον κάνει να τις αγαπήσει απόλυτα μέσα στην ιδιαιτερότητα και την τρέλα που κουβαλάνε.
Τόσο η Ναταλία Τσαλίκη όσο και η Όλια Λαζαρίδου είναι χάρμα οφθαλμών επί σκηνής. Μοιάζουν πότε με χαριτωμένα ξωτικά και πότε με θηλυκούς κλόουν που ο παλιμπαιδισμός τους δεν επιτρέπει να καταλάβει κανείς εύκολα την πραγματική τους ηλικία. Παίζουν εξαιρετικά το πνευματικό παιχνίδι του συγγραφέα κερδίζοντας εναλλάξ τις παρτίδες στα λεκτικά τους τερτίπια και παρασύροντας το θεατή σ’ ένα κόσμο που ακροβατεί ανάμεσα σε φαντασία και πραγματικότητα. Οι φιγούρες τους είναι αέρινες και οι κινήσεις τους σχεδόν χορογραφημένες, με αποτέλεσμα να αναρωτιέται κανείς συχνά αν πατάνε στο έδαφος. Η χημεία τους επί σκηνής είναι αδιαμφισβήτητη.
Προσεγμένη και χωρίς υπερβολές βρήκαμε τη σκηνοθετική προσέγγιση του Μανώλη Δούνια. Ο σκηνοθέτης ανέδειξε τόσο το κείμενο του συγγραφέα όσο και τις ηρωίδες του έχοντας μια διάθεση παιχνιδιού που πέρασε στο κοινό και ήταν ιδιαιτέρως ευχάριστη. Πανέξυπνη βρήκαμε και την ιδέα του σκηνικού της σκακιέρας από τον Άγγελο Μέντη που ενίσχυσε κι άλλο την συγκεκριμένη προσέγγιση του έργου ενώ πραγματικά ενθουσιαστήκαμε με το πρωτότυπο τραγούδι «Εγώ είμ’ εσύ» που συνέθεσε για την παράσταση ο Φοίβος Δεληβοριάς. Ο ρυθμός του έμεινε χαραγμένος στη μνήμη μας και τον σιγοτραγουδούσαμε για ώρες.
Μια γλυκιά αίσθηση σου αφήνει ο «Αέρας» του Βαγγέλη Χατζηγιαννίδη στο πέρασμα του. Επισκεφτείτε το θέατρο Ιλίσια Βολανάκης και επιτρέψτε στις δυο μεγάλες αυτές κυρίες του θεάτρου να σας παρασύρουν στο παιχνίδι τους.
Καλή σας θέαση!
