Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Πότε είμαστε έτοιμοι να πληρώσουμε το τίμημα για τις επιλογές μας; Κι όταν έρθει εκείνη η στιγμή,έχουμε τη δύναμη να αντιμετωπίσουμε την αλήθεια που κρύβεται πίσω από αυτές; Με αυτά κι άλλα τόσα ερωτήματα ήρθαμε αντιμέτωποι το βράδυ της Παρασκευής παρακολουθώντας στη σκηνή του θεάτρου Ιλίσια, το αριστουργηματικό έργο του Άρθουρ Μίλλερ, «Το Τίμημα» σε σκηνοθεσία της Ιωάννας Μιχαλακοπούλου.
Πρόκειται για μια από τις πιο αξιόλογες παραστάσεις της Αθήνας που συνεχίζει φέτος την επιτυχημένη της πορεία για δεύτερη χρονιά έχοντας ως εφόδιο το σπουδαίο λόγο του Μίλλερ, μια εξαιρετική διανομή, μια μεστή σκηνοθεσία και έναν υπέροχο θεατρικό χώρο. Μάλιστα, ένα από τα σημαντικότερα ανεβάσματά του έργου παγκοσμίως ήταν πρόσφατα στη σκηνή του Broadway με πρωταγωνιστή το Danny DeVito.
«Το Τίμημα» γράφτηκε το 1967 και είναι από τα αγαπημένα έργα του συγγραφέα καθώς περιέχει αρκετά αυτοβιογραφικά στοιχεία από τη ζωή του ως έφηβος αφού στο οικονομικό κραχ του 1929, ο πατέρας του έχασε όλη του την περιουσία και η μητέρα του, τους παράτησε. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που το συγκεκριμένο έργο του Μίλλερ είναι το μοναδικό που ο ίδιος ο συγγραφέας αποφάσισε να σκηνοθετήσει.
Το κείμενο κάνει λόγο για δυο αδέρφια που μετά από 16 χρόνια ξανασυναντιούνται στη σοφίτα του πατρικού τους σπιτιού με αφορμή την εκποίηση των επίπλων του νεκρού τους πατέρα. Ο ένας, ο Βίκτορ (Γεράσιμος Σκιαδαρέσης), αστυνομικός έτοιμος να συνταξιοδοτηθεί, εγκατέλειψε τις σπουδές του στο κολλέγιο και ένα λαμπρό μέλλον στην επιστήμη για να αφοσιωθεί στο δράμα του πατέρα του ενώ ο άλλος, ο Γουώλτερ (Χρήστος Σαπουντζής) εγκατέλειψε το σπίτι του, ακολούθησε το δρόμο της καριέρας και έγινε ένας σπουδαίος και περιζήτητος γιατρός. Τα δυο αδέρφια έρχονται αντιμέτωπα με τις αποφάσεις που πήραν στο παρελθόν. Ανάμεσά τους η Έστερ (Ρένια Λουιζίδου), σύζυγος του Βίκτορ να διεκδικεί τη ζωή της που τόσα χρόνια βρίσκεται σε αναμονή αλλά και ο Γκρέγκορι Σόλομον (Γιώργος Μιχαλακόπουλος), ένας ηλικιωμένος Ρωσοεβραίος εκτιμητής επίπλων που κινεί τα νήματα της δράσης με κωμικές πινελιές, υποδεικνύοντας όμως τη σκληρή πραγματικότητα.
Σε αυτό του το έργο, ο Άρθουρ Μίλλερ θέτει τους ήρωές του αντιμέτωπους με τις αποφάσεις τους αποδομώντας το αμερικάνικο όνειρο και εστιάζοντας με ρεαλισμό σε ένα κόσμο όπου δεν υπάρχουν συναισθήματα. Είναι σαν να συναντούν μετά από χρόνια ένα τεράστιο καθρέφτη και αποφασίζουν να κοιταχτούν αντικρύζοντας με τρόμο μια αλήθεια που δεν τους αρέσει. Φόβοι, θυμός, ενοχές για όνειρα που θάφτηκαν για χάρη της επιβίωσης, αυτοθυσία στο όνομα της αγάπης και την προσδοκία ενός καλύτερου αύριο και μια τεράστια ανάγκη για επούλωση των πληγών. Πληγές όμως που δεν βρίσκουν τον τρόπο να κλείσουν και όσο τις σκαλίζεις, πονάνε περισσότερο.
Οι ερμηνείες και των τεσσάρων ηθοποιών ήταν καθηλωτικές δημιουργώντας το απαιτούμενο σασπένς στους θεατές που παρακολουθούσαν με κομμένη την ανάσα την εξέλιξη της σύγκρουσης. Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης ήταν ένας υποδειγματικός Βίκτορ αποδίδοντας όχι μόνο με το λόγο του αλλά και με τις εκφράσεις και τη στάση του σώματός του την παρατημένη φιγούρα του ανθρώπου που εγκατέλειψε τα όνειρά του και έμαθε μόνο να συμβιβάζεται. Η αλήθεια και η φυσικότητά του επί σκηνής μας κέρδισαν.
Εξαιρετικός στο ρόλο του Γουώλτερ και ο Χρήστος Σαπουντζής . Απέδωσε με απόλυτη ισορροπία το προφίλ του επιτυχημένου γιατρού που επιστρέφει μετά από τόσα χρόνια, έτοιμος να επανορθώσει για τα λάθη του παρελθόντος δείχνοντας έτσι κι ένα πιο ανθρώπινο πρόσωπο.
Αξιόλογη η προσπάθεια και της Ρένιας Λουζίδου στο ρόλο της Έστερ. Η τραγική της ηρωίδα διακρίνεται για την αναποφασιστικότητά της που την κάνει να ισορροπεί αμήχανα ανάμεσα στις υλιστικές της ανάγκες και την αγάπη για τον σύζυγό της. Πολλές φορές, αυτό έκανε την ηθοποιό να φωνάζει επί σκηνής, κάτι όμως που δικαιολογείται απόλυτα αν σκεφτεί κανείς πως η ηρωίδα της είναι μονίμως κάτω από την επήρεια του αλκοόλ.
Τα λόγια μας φτωχαίνουν προσπαθώντας να σχολιάσουμε την ερμηνεία του Γιώργου Μιχαλακόπουλου στο ρόλο του Σόλομον. Ο ρόλος ταίριαζε πραγματικά γάντι στο σπουδαίο ηθοποιό αφού του δόθηκε η ευκαιρία για ακόμη μια φορά να αποδείξει το σκηνικό του κύρος. Έντυσε τον ήρωά του με την δέουσα ειρωνεία, τον αυτοσαρκασμό, τη σοβαρότητα αλλά και την ελαφρότητα που πραγματικά απαιτούνταν για να αποφορτιστεί η ατμόσφαιρα. Ένας ακούραστος υπηρέτης του θεάτρου που οφείλουμε να σεβόμαστε για την αυθεντικότητα και την ενέργειά του.
Η σκηνοθετική ματιά της Ιωάννας Μιχαλακοπούλου ήταν περισσότερο κλασσική και αυτό μας άρεσε πολύ γιατί νιώσαμε πως σεβάστηκε απόλυτα το κείμενο του Μίλλερ αλλά παράλληλα έδωσε και τον καλύτερό της εαυτό για να αναδείξει όλες τις πτυχές των ηρώων. Έχτισε μια κλιμακωτή ένταση επί σκηνής δίνοντας χρόνο στο θεατή να καταλάβει με τί χαρακτήρες έχει να κάνει κι ακόμη κι αν αυτό έκανε την πρώτη πράξη να μοιάζει κάπως άνευρη, η ενέργειά της αυτή ήταν απολύτως απαραίτητη για την εξέλιξη της δράσης. Ξεχωρίσαμε το σαρκαστικό φινάλε έχοντας ακόμα τα γέλια του Σόλομον να ηχούν στα αυτιά μας.
Βρήκαμε εξαιρετικές τις μουσικές επιλογές και τους ήχους της άρπας σε κομβικά σημεία της παράστασης ενώ μας άρεσαν πολύ και τα κοστούμια της Παναγιώτας Κοκκορού που ήταν λιτά και είχαν τον αέρα μιας περασμένης εποχής.
«Το Τίμημα» είναι μια παράσταση που πρέπει να προσθέσετε οπωσδήποτε στη θεατρική σας ατζέντα για να απολαύσετε το αριστουργηματικό έργο του Μίλλερ και τις καθηλωτικές ερμηνείες των ηθοποιών. Σας την προτείνω!
Καλή σας θέαση!