Είδαμε την παράσταση «Βικτώρ ή τα παιδιά στην εξουσία»
Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Το έργο ορόσημο του σουρρεαλιστικού κινήματος «Βικτώρ ή τα παιδιά στην εξουσία» ανεβαίνει και πάλι στο Θέατρο Τέχνης και πρώτη φορά παγκοσμίως με τη μορφή μουσικού έργου. Ιθύνοντες του όλους εγχειρήματος ο Σταμάτης Κραουνάκης και η Μαριάννα Κάλμπαρη.
Το πρωτοποριακό έργο του Ροζέ Βιτράκ που γράφτηκε από το συγγραφέα το 1928, πρωτοπαρουσιάστηκε στην Ελλάδα από τον Κάρολο Κουν κατά την περίοδο 1973-74. Φέτος, παρουσιάζεται σε ανανεωμένη εκδοχή υπό τη μορφή μουσικού έργου σε λιμπρέττο Σταμάτη Κραουνάκη.
Ο Βικτώρ, είναι ένα “παρά φύσιν έξυπνο”, υπερανεπτυγμένο εννιάχρονο αγόρι που καταλαβαίνει τα πάντα, αλλά δεν έχει προλάβει ακόμα να ζήσει τίποτα. Την ημέρα των γενεθλίων του, αυτό το μέχρι σήμερα παιδί-υπόδειγμα με την προδιαγεγραμμένη “καριέρα μοναχογιού” της αστικής τάξης, αποφασίζει να “τινάξει το σπίτι του στον αέρα”.
Αποκαλύπτοντας τη μοιχεία του πατέρα του, ο Βικτώρ θα ξεσκεπάσει με βίαιο τρόπο όλη την υποκρισία και τη σαπίλα της οικογένειας αλλά και της τάξης του. Θα σπείρει την καταστροφή αλλά θα καταστραφεί και ο ίδιος μόλις συνειδητοποιήσει ότι έχει ήδη “μολυνθεί” από το περιβάλλον του και ότι είναι πολύ μικρός και ανίκανος ν΄αλλάξει οτιδήποτε γύρω του. Πόσο λυτρωτικός μπορεί να είναι ο θάνατος για ένα εννιάχρονο παιδί που συνειδητοποιεί ότι δεν έχει νόημα να ζήσει άλλο…;
Με όχημα τη φράση του Γκράμσι: “Η κρίση συνίσταται ακριβώς στο γεγονός ότι το παλιό πεθαίνει και το νέο δεν μπορεί να γεννηθεί”, η παράσταση επιθυμεί μέσα από τη μεγάλη δύναμη της μουσικής αλλά και το άγριο χιούμορ, την τρέλα και τη συγκίνηση αυτού του κορυφαίου έργου, να μιλήσει για το βίαιο τέλος της αθωότητας και τον κίνδυνο των ψευδαισθήσεων. Για την επανάσταση που πνίγεται μέσα στην ίδια την πηγή της και τη νέα γενιά που θέλει ν΄αλλάξει τον κόσμο, αλλά νιώθει ότι είναι πολύ αργά για να το κάνει. Και δεν ξέρει πώς να το κάνει.
Ο Ροζέ Βιτράκ, γράφοντας το έργο το 1928, δημιούργησε χαρακτήρες βγαλμένους από τη ζωή, αλλά βουτηγμένους στον παραλογισμό δίνοντας έτσι μια νέα αντίληψη για το κωμικό. Κυριαρχεί το γκροτέσκο, η ονειροπόληση, ο παραληρηματικός λόγος κι όλα αυτά σε συνδιασμό με την αθυροστομία και την αυθάδεια του Βικτώρ.
Στο ρόλου του εννιάχρονου Βικτώρ απολαύσαμε το Σταμάτη Κραουνάκη που εκτός από εξαιρετικός συνθέτης μας απέδειξε για άλλη μια φορά πως μπορεί να σταθεί αξιοπρεπώς στη σκηνή και υποκριτικά. Μην ξεχνάμε άλλωστε πως αυτή δεν είναι η πρώτη του υποκριτική απόπειρα αφού στο παρελθόν έχει συμμετάσχει στις θεατρικές παραστάσεις «Αχαρνής» και «Η αληθινή απολογία του Σωκράτη». Ο Βικτώρ είναι ένα παιδί πολύ πιο ώριμο από οποιονδήποτε ενήλικα του περιβάλλοντός του. Είναι ευαίσθητος, ασυμβίβαστος και δεν φοβάται τις συνέπειες προκειμένου να αποκαλυφθεί η αλήθεια. Διατηρεί την άγνοια κινδύνου και την αθωότητα όλων των παιδιών της ηλικίας του αλλά παράλληλα η μελαγχολία και ο σαδισμός είναι έκδηλα στο πρόσωπό του.
Ξεχωρίσαμε τη Φωτεινή Βαξεβάνη στο ρόλο της πεντάχρονης Εσθήρ, φίλης του Βικτώρ για τη γλύκα και την υποκριτική δεινότητά της να προσαρμοστεί σε ένα τόσο δύσκολο ρόλο. Η ερμηνεία της ήταν στοχευμένη και πληθωρική επιβεβαιώνοντας την καλή της φήμη. Υποκλιθήκαμε στο διττό ταλέντο της Φένιας Παπαδόδημα, η οποία και μας γοήτευσε με τις εξαιρετικές φωνητικές της ικανότητες. Μας άρεσε πολύ και ο Χάρης Φλέουρας στο ρόλο της ανυπότακτης γκουβερνάντας Λιλή. Ο ιδιαίτερος αυτοσαρκασμός του ηθοποιού οδήγησε σε ένα εντυπωσιακό αποτέλεσμα.
Ένα μεγάλο μπράβο αξίζει να πούμε και στους Χρήστο Γεροντίδη, Κωνσταντίνο Ευστρατίου αλλά και την πανέμορφη Μαρία Τζάνη που στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων και με την ώριμη ερμηνεία τους συντέλεσαν καταλυτικά στο συνολικό αρμονικό αποτέλεσμα επί σκηνής.
Τις καλύτερες εντυπώσεις έκλεψε αναμφισβήτητα ο Γεράσιμος Γεννατάς στο ρόλο του Αντουάν. Ο ηθοποιός προσέγγισε το ρόλο του με στοργή και σοβαρότητα δίνοντας στον ήρωά του την απόγνωση και τις δόσεις τρέλας που απαιτούσε. Το ταλέντο του ηθοποιού είναι αστείρευτο και πραγματικά δεν υπάρχει ρόλος που να έχει ερμηνεύσει στο θέατρο και να μην μας έχει κερδίσει.
Η σκηνοθεσία της παράστασης ανήκει στη Μαριάννα Καλμπάρη η οποία και θέλησε να προσεγγίσει εναλλακτικά το έργο δίνοντάς του μια πιο σύγχρονη διάσταση. Η επιλογή της να μετατρέψει το αριστούργημα του Ροζέ Βιτράκ σε μουσικό έργο ήταν εύστοχη και η επιλογή του Σταμάτη Κραουνάκη για την υλοποίηση αυτού του δύσκολου εγχειρήματος κάτι περισσότερο από ιδανική. Μόνο ένας πνευματικός ογκόλιθος όπως ο Σταμάτης Κραουνάκης θα μπορούσε να δώσει τόση ζωντάνια και φρεσκάδα στο έργο κάνοντάς το πρωτοποριακό ακόμα και στη σημερινή εποχή που η μόνη αξία που κυβερνά είναι το χρήμα.
Το σκηνικό του τσίρκου και τα έντονα χρώματα που υπήρχαν στα κοστούμια που επιμελήθηκε ο Κωνσταντίνος Ζαμάνης ήταν εντυπωσιακά και ενίσχυαν τη γκροτέσκο διάθεση. Το σκηνικό ήταν εμπνευσμένο με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι το ιδανικό περιβάλλον για να φιλοξενήσει το πάρτυ γενεθλίων ενός εννιάχρονου αγοριού αλλά παράλληλα να απογυμνώνει την αστική τάξη από τις μάσκες της. Οι φωτισμοί της Στέλλας Κάλτσου ήταν κι αυτοί στα συν της παράστασης υποστηρίζοντας το συνολικό αποτέλεσμα.
Ένα έργο με άγριο χιούμορ και πολιτικά μηνύματα που ισορροπεί άριστα με τη μεγαλη δύναμη της μουσικής. Μια διαφορετική, πιο ψαγμένη πρόταση για τη διασκέδασή σας.
Καλή σας θέαση!
