Από τη Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Συνεχίζει την εξαιρετική του πορεία για δεύτερη χρονιά και όχι άδικα αφού έχει κερδίσει το ενδιαφέρον κοινού και κριτικών. Αναφερόμαστε στην αινιγματική κωμωδία του Μολιέρου, «Ο Μισάνθρωπος» που ανεβαίνει και φέτος στο θέατρο Εμπορικόν σε μια μοντέρνα εκδοχή πάντα με την ανατρεπτική σκηνοθετική ματιά του έμπειρου Γιάννη Κακλέα.
Πρόκειται για ένα έργο που αν και γράφτηκε το 1666, παραμένει σήμερα πιο επίκαιρο από ποτέ. Ο «πατέρας της κωμωδίας», όπως συχνά αποκαλούν το Μολιέρο, αναλύει με χιούμορ στο κείμενό του τις υπερβολές της αυλικής συμπεριφοράς, καταδεικνύει τον παραλογισμό της εθιμοτυπίας, τις ακραίες συμπεριφορές των ανθρώπων για να κερδίσουν την κοινωνική εύνοια, αλλά και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν όσοι επιλέγουν να αμφισβητήσουν τα επικρατούντα πρότυπα. Ο «Μισάνθρωπος» είναι γραμμένος με σαρκασμό, θυμό και γνώση της γελοιότητας μιας κοινωνίας σαθρής που η υποκρισία, η διαπλοκή, ο ναρκισσισμός, η αδικία, ο σεξισμός, η επίδειξη του πλούτου, ο θρίαμβος της μετριότητας και η κυριαρχία της εικόνας είναι μερικές μόνο από τις παθογένειές της.
Η πλοκή του έργου έχει ως κεντρικό ήρωα τον Αλσέστ, ο οποίος είναι αηδιασμένος με την κοινωνική παρακμή, θυμωμένος με την υποκρισία των ανθρώπων και δεν διστάζει να εκφράσει τη γνώμη του απροκάλυπτα στους γύρω του με αποτέλεσμα να γίνεται αντιπαθής, κάτι που ωστόσο δεν δείχνει να τον απασχολεί ιδιαίτερα. Ταυτόχρονα όμως, ο Αλσέστ είναι και παράφορα ερωτευμένος με την όμορφη Σελιμέν που εκπροσωπεί όσα εκείνος αντιπαθεί και φλερτάρει παράλληλα με αναρίθμητους μνηστήρες. Ο Αλσέστ εγκλωβίζεται στον έρωτά του και παγιδεύεται έτσι σ’ένα αδιέξοδο που τον οδηγεί και στην οριστική του ρήξη με τους ανθρώπους.
Τη σκηνοθεσία της παράστασης καθώς και τη διασκευή του κειμένου υπογράφει ο οξυδερκής Γιάννης Κακλέας που εύστοχα επιλέγει να τοποθετήσει την ιστορία του Μολιέρου στο σήμερα εστιάζοντας στη διαχρονικότητα της υποκρισίας. Η γλώσσα του κειμένου έγινε προσιτή διατηρώντας όμως την ποιητική της αίγλη.
Στη σκηνοθετική εκδοχή του Γιάννη Κακλέα τα πάντα διαδραματίζονται σε ένα σύστημα εικονικής πραγματικότητας που η «μάσκα» είναι το πρόσωπό μας. Αρχικά, επιλέγει να τοποθετήσει τη δράση του στο αριστοκρατικό σαλόνι της Σελιμέν όπου διαδραματίζεται ένα μπαλ μασκέ με θέμα τις Βερσαλλίες με τους παρευρισκομένους να έχουν ντυθεί με εντυπωσιακά και προκλητικά κοστούμια, περούκες και μάσκες. Ο μόνος που παραμένει ντυμένος στα μαύρα είναι ο Αλσέστ, τονίζοντας έτσι τη διαφορά στη ψυχοσύνθεση του κεντρικού ήρωα που αποστασιοποιείται από τη μάζα περιφρουρώντας τα πιστεύω του. Ο σκηνοθέτης πόνταρε στις αντιθέσεις των ηρώων του φωτίζοντας περίτεχνα τις αδυναμίες τους. Κι όλα αυτά με το κωμικό στοιχείο να υποβόσκει έξυπνα σε όλη την παράσταση.
Επίσης, βρήκαμε εξαιρετικό το εύρημα του Γιάννη Κακλέα να τοποθετήσει τη Φωτεινή Αθερίδου σε ρόλο κομπέρ, ένας ρόλος που δεν υπήρχε στο αρχικό κείμενο και με την δημιουργία του βοηθά τον θεατή να κατανοήσει την ουσία του κειμένου αποφορτίζοντάς τον από τις σκηνικές συγκρούσεις. Τα κείμενα της ηθοποιού ήταν δικά της και ομολογούμε πως μας άρεσαν πολύ και πρόσθεσαν μια ιδιαίτερη πινελιά στο συνολικό εγχείρημα.
Τον πρωταγωνιστικό ρόλο του Αλσέστ ερμηνεύει επί σκηνής ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος σε μια δυνατή στιγμή της καριέρας του. Ο έμπειρος ηθοποιός μας χάρισε μια στιβαρή ερμηνεία ισορροπώντας περίτεχνα ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό στοιχείο. Δίπλα του, η Ευγενία Σαμαρά ερμηνεύει με δυναμισμό την αυτάρεσκη και υποκρίτρια Σελιμέν πέφτοντας όμως στην παγίδα της όμορφης εικόνας της.
Για ακόμη μια φορά, μας κέρδισε ο Στέλιος Ιακωβίδης στο ρόλο του Ορόντ, του ερωτικού αντίζηλου του Αλσέστ για την γκροτέσκο ερμηνεία του που χάρισε άφθονο γέλιο στο κοινό. Ο ηθοποιός κατόρθωσε να βάλει την προσωπική του σφραγίδα και σ’αυτό το θεατρικό του πόνημα. Πολλά μπράβο! Μας άρεσε πολύ και η Αθηνά Μουστάκα στο ρόλο της Αρσινόης, της αντίζηλου της Σελιμέν. Θα θυμόμαστε για καιρό την σκηνή όπου η ηθοποιός εκμυστηρεύεται στον Αλσέστ το ερωτικό της ενδιαφέρον. Μια από τις πιο αστείες σκηνές του έργου που αποδόθηκε εξαίσια και από τους δύο ηθοποιούς. Το θίασο συμπληρώνουν οι Θάνος Μπίρκος, Αυγουστίνος Κούμουλος, Πολύδωρος Λαπιδάκης και Κυριάκος Σαλής που ανταποκρίθηκαν πλήρως στις απαιτήσεις των ρόλων του.
Η Ηλένια Δουλαδίρη, μόνιμη συνεργάτης πια του Γιάννη Κακλέα υπογράφει τα σκηνικά και τα κοστούμια της παράστασης κάνοντας εξαιρετική δουλειά και πάλι. Δεν θα μπορούσε παρά να μας εντυπωσιάσει με τα βικτωριανά της κοστούμια που έδωσαν έναν αέρα γαλλικής αριστοκρατίας στη σκηνή του Εμπορικόν. Όσο για τα σκηνικά που επιμελήθηκε με τον ίδιο το σκηνοθέτη, οι δυο τους επέλεξαν να απεικονίσουν το αριστοκρατικό σαλόνι με απλό διάκοσμο τονίζοντας τις κακές συνήθειες των ηρώων με αναρίθμητα μπουκάλια αλκοόλ επί σκηνής.
Η Αγγελική Τρομπούκη (άλλη μια μόνιμη συνεργάτης του Κακλέα) βρίσκεται πίσω από τις ευφάνταστες και καλοκουρδισμένες χορογραφίες της παράστασης. Για ακόμη μια φορά έκανε τα μαγικά της και σε συνάρτηση με την υπέροχη μουσική του Βάϊου Πράπα αλλά και με τις ενδιαφέρουσες μουσικές επιλογές του Γιάννη Μπερερή, έφεραν μια φρεσκάδα στη σκηνή του Εμπορικόν συντελώντας στην παρουσίαση ενός μοντέρνου θεάματος.
«Ο Μισάνθρωπος» του Μολιέρου ευτυχεί στα χέρια του Γιάννη Κακλέα που με αρωγό τους εξαιρετικούς του συνεργάτες αλλά και την ώριμη ερμηνεία του Οδυσσέα Παπασπηλιόπουλου, δίνει στο κοινό ένα σύγχρονο θέαμα με τη μοντέρνα αλλά ισορροπημένη του ματιά που τόσο αγαπάμε. Σπεύστε να το παρακολουθήσετε. Αξίζει με χίλια!
Καλή σας θέαση!
