Από την Μαριάντζελα Ψωμαδέλλη
Μια συγκλονιστική θεατρική παράσταση βασισμένη στο πιο αινιγματικό και αυτοψυχαναλυτικό έργο του Τένεσι Ουίλιαμς είχαμε την χαρά να παρακολουθήσουμε το απόγευμα της Παρασκευής στο κέντρο της Αθήνας. Αναφερόμαστε φυσικά στο «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» που ανεβαίνει φέτος στο θέατρο Νέος Ακάδημος με την έμπειρη σκηνοθετική ματιά της Λίλλυς Μελεμέ κι ένα σπουδαίο θίασο που μας κέρδισε από την πρώτη κιόλας στιγμή.
Το έργο του μεγάλου Αμερικάνου συγγραφέα γράφτηκε το 1958 και πρωτοπαρουσιάστηκε την ίδια χρονιά στο Μπρόντγουεϊ με τεράστια επιτυχία. Ο Ουίλιαμς μέσα από τη γραφή του θίγει θέματα όπως η οικογένεια, η σεξουαλικότητα και η τρέλα. Μέσα από έντονους διαλόγους και συγκλονιστικές σκηνές αναδεικνύει τις πολύπλοκες σχέσεις ανάμεσα στους χαρακτήρες και το πώς οι μνήμες και οι αλήθειες μπορούν να επηρεάσουν τη ζωή τους.
Η πλούσια και αυταρχική κυρία Βέναμπλ (Φιλαρέτη Κομνηνού) λάτρευε παθολογικά τον ποιητή γιο της Σεμπάστιαν και κάθε καλοκαίρι οι δυο τους ταξίδευαν μαζί. Το περσινό όμως καλοκαίρι, για πρώτη φορά, δεν τον συνόδεψε εκείνη στις διακοπές του αλλά η νεαρή ξαδέρφη του Κάθριν (Αναστασία Παντούση) που επωμίστηκε τον ρόλο που κατείχε εκείνη μονοπωλιακά ως τότε. Εκείνο το μοιραίο καλοκαίρι όμως ο Σεμπάστιαν πέθανε κάτω από μυστηριώδεις συνθήκες. Όταν η σοκαρισμένη Κάθριν αφηγείται την πραγματικότητα γύρω από τον θάνατό του, η κυρία Βέναμπλ αρνείται να την πιστέψει και προσπαθεί να πείσει/δωροδοκήσει τον διακεκριμένο νευροχειρουργό Τζον Κούκροβιτς (Δημήτρης Τσίκλης) να την χαρακτηρίσει φρενοβλαβή και να της κάνει λοβοτομή. Τί πραγματικά συνέβη το περασμένο καλοκαίρι; Ποιό μυστικό κρυβόταν πίσω από τον θάνατό του που έπρεπε να παραμείνει κρυφό;
Πρόκειται για ένα από τα κορυφαία ψυχαναλυτικά θεατρικά κείμενα όλων των εποχών που με αρωγό την καίρια μετάφραση του Αντώνη Γαλέου, διευρευνά την περίπλοκη φύση της αφήγησης με τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και φαντασίας να μην γίνονται πάντοντε διακριτά. Αυτό είναι και ένα από τα συναρπαστικά στοιχεία της παράστασης που έστησε με την έμπειρη σκηνοθετική της ματιά η Λίλλυ Μελεμέ που συμμετέχει και υποκριτικά στο όλο εγχείρημα. Φως και σκοτάδι, δημιουργία και καταστροφή, ζωή και θάνατος, έννοιες τόσο διαφορετικές που γίνονται όμως αλληλένδετες και αποτυπώνονται επί σκηνής μέσω συμβολισμών που η σκηνοθέτις φρόντισε να αποδώσει στο μέγιστο βαθμό ενισχύοντας έτσι τη σκοτεινή πλευρά του κειμένου και βοηθώντας το θεατή να κατανοήσει τα βαθύτερα νοήματα.
Υποκριτικά, ο πολυσύνθετος ρόλος της κ. Βέναμπλ ευτυχεί στα χέρια της Φιλαρέτης Κομνηνού. Η σπουδαία ηθοποιός κατόρθωσε με την έντονη εκφραστικότητά της, τους μορφασμούς και τις κινήσεις της να δώσει υπόσταση στην τραγική φιγούρα της μητριάρχη ενώ με την μοναδική θεατρικότητα που την διακρίνει επικοινώνησε στους θεατές όλες τις διακυμάνσεις των συναισθημάτων της ηρωίδας της με μόνιμο φόντο το πένθος για το μονάκριβο πολυαγαπημένο της γιο. Έχτισε προσεκτικά την κορύφωση του ξεσπάσματός της ακόμη και μέσα από τις εκκωφαντικές της σιωπές. Το ψιθυριστό της παραλήρημα στο τέλος του έργου, μας έκοψε την ανάσα αποδεικνύοντας για ακόμη μια φορά το μεγαλείο του ταλέντου της.
Στο ρόλο της νεαρής Κάθριν απολαύσαμε την Αναστασία Παντούση που αποτελεί αναμφισβήτητα μια από τις καλύτερες ηθοποιούς της γενιάς της. Η ηθοποιός μας χάρισε μια έντονη και άκρως συναισθηματική ερμηνεία ντύνοντας την εύθραυστη ηρωίδα της με μια ορμή και ένα πείσμα για να ειπωθεί η αλήθεια με κάθε τίμημα. Ο τελευταίος της μονόλογος μας φόρτισε συναισθηματικά, μας δημιούργησε τρομερή ένταση και είναι σίγουρα κάτι που θα θυμόμαστε για καιρό!
Ειδική μνεία αξίζει να κάνουμε στη Μικαέλα Λιακατά για την επιμέλεια του σκηνικού που ξεφεύγει εντελώς από τα τετριμμένα του κήπου με τα σπάνια άγρια φυτά που είχαμε δει στα μέχρι τώρα ανεβάσματα του έργου. Στο κέντρο της σκηνής του θεάτρου Νέος Ακάδημος υπήρχε ένα τεράστιο ανοιχτό κλουβί από μπαμπού μ’ ένα μεγάλο θρόνο μέσα να υποδηλώνει την κυριαρχία της κ. Βέναμπλ αλλά και το πουλί /γιο της που πέταξε για πάντα μακριά της.
Τα κοστούμια που επιμελήθηκε η Ειρήνη Γεωργακίλα για την παράσταση ήταν εξαιρετικά και τόνιζαν τις ταξικές διαφορές των ηρώων ενώ ιδιαίτερα βοηθητικοί στην δημιουργία της μυστηριώδους ατμόσφαιρας του έργου ήταν τόσο οι επιβλητικοί φωτισμοί της Μελίνας Μάσχα όσο και οι φυσικοί ήχοι των πουλιών που επιμελήθηκε ο Σταύρος Γασπαράτος και μας ταξίδεψαν απευθείας στα όρνεα των νησιών Γκαλαπάγκος.
Η παράσταση «Ξαφνικά πέρσι το καλοκαίρι» κατόρθωσε να μας καθηλώσει με τις συγκλονιστικές ερμηνείες που ανέδειξαν το αριστουργηματικό έργο του κορυφαίου Αμερικάνου συγγραφέα και τις συγκαταλέγουμε σ’αυτές που δεν πρέπει να χάσετε φέτος το χειμώνα. Μια επίσκεψη στο θέατρο Νέος Ακάδημος θα σας πείσει!
Καλή σας θέαση!
